ΦΛΕΓΟΜΕΝΗ ΠΟΛΗ 07/09/2005

Λοιπόν εγώ, στο atraktos, πρέπει να βγαίνω με το όνομα Δέσποινα Pelecanos Καβουσανάκη και όχι απλά με το ελληνικό ονοματεπώνυμο. Από τότε που διάβασα την τριλογία του για τους Καρράς, ξυπνούσα κάθε μέρα και αναρωτιόμουν πότε θα μεταφραζόταν κάποιο από τα άλλα βιβλία του στα ελληνικά. Και μου φάνηκε τόσο μεγάλο το διάστημα από τότε μέχρι τούτο δω το Φλεγόμενη Πόλη που μέχρι και στις εκδόσεις Οξύ είχα σκεφτεί να γράψω. Οι οποίες ευτυχώς με προλάβανε.

Τα βιβλία του Pelecanos διαδραματίζονται σε γκέτο με πρωταγωνιστές ανθρώπους του περιθωρίου, μικροαπατεώνες, μικρέμπορους ναρκωτικών καθώς και ανθρώπους του μόχθου με αδυναμίες, επιθυμίες, όνειρα. Οι ήρωές του ποτέ δεν ανήκουν στην κάστα των λευκών Αμερικάνων, αντ’ αυτού είτε είναι Έλληνες μετανάστες (ο ίδιος αποτελεί έναν από αυτούς), είτε μαύροι στα γκέτο της Ουάσινγκτον, οι οποίοι με νόμιμες ή παράνομες διαδικασίες προσπαθούν να επιβιώσουν. Στα τρία βιβλία τα οποία πρωτομεταφράστηκαν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Οξύ (σε καταπληκτικές μεταφράσεις του Νίκου Ρούσσου), πρωταγωνιστής είναι η οικογένεια Καρράς. Στο Σαρωτική Έκρηξη, ο συγγραφέας περιγράφει τη ζωή του μπαμπά Καρράς ο οποίος προσπαθεί να επιβιώσει ως μάγειρας στο εστιατόριο του Νικ Στέφανος. Τόσο στο Βασιλιάς του Πεζοδρομίου όσο και στο Ζήτημα Τιμής, πρωταγωνιστής είναι ο γιος, ο Ντιμίτρι Καρράς, ο οποίος εκτός από τις μικροπεριπέτειες που μας τον συστήνουν, έχει να αντιμετωπίσει και το θάνατο του γιου του. Στο τελευταίο μεταφρασμένο στα ελληνικά βιβλίο του, το Φλεγόμενη Πόλη, ο Pelecanos αντλεί τους ήρωές του από τα μαύρα γκέτο της Ουάσινγκτον, τους οποίους και τοποθετεί χρονικά στο πιο παραγωγικό διάστημα της επανάστασής τους. Στα χρόνια από το 1959 ως το 1968, όπου μπήκαν οι βάσεις για την ίση μεταχείριση μαύρων και λευκών, ο Ντέρεκ και ο Ντένις Στρέιντζ μεγαλώνουν.

Ο συγγραφέας δίνει με απίστευτη γλαφυρότητα και ζωντάνια την παιδική ηλικία του Ντέρεκ και του Ντένις καθώς και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται από τις φανερές, ηθελημένες τις περισσότερες φορές διακρίσεις εις βάρος της φυλής τους. Η παράθεση των γεγονότων δεν αποτελεί τον αποκλειστικό στόχο του συγγραφέα. Ο εμπλουτισμός του κειμένου με τα συναισθήματα που προκαλούνται στα δύο παιδιά κάνοντας παρέα με άλλα ή ερχόμενα αντιμέτωπα με νουθεσίες και συμβουλές μεγαλυτέρων επιβεβαιώνεται σε κάθε σελίδα με εξαίσιες ομολογουμένως ανάλογες περιγραφές.

Μετά την παιδική τους ηλικία και το τέλος του πρώτου κεφαλαίου, ο Pelecanos αφήνει ένα κενό δέκα περίπου χρόνων και επανέρχεται στους ίδιους πρωταγωνιστές το 1968, λίγο πριν από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ο Ντέρεκ είναι αστυνομικός πλέον ενώ ο Ντένις είναι ένας περιθωριακός τύπος ο οποίος ζει από μία αναπηρική σύνταξη κάνοντας τίποτα άλλο παρά να πουλάει και να καπνίζει μαριχουάνα. Παράλληλα κάνει παρέα με κάτι φρικαλέους τύπους όπως ο Άλβιν Τζόουνς, με τον οποίο θα βρεθεί αργότερα σε εχθρικά στρατόπεδα.

Νομίζω ότι δεν είμαι αντικειμενικός κριτής για τα βιβλία του Pelecanos. Για άλλη μία φορά κατάφερε να με μαγέψει, να με κρατήσει σε αγωνία για την εξέλιξη της υπόθεσης, να με κάνει να ζήσω τα ιστορικά γεγονότα εκείνης της εκρηκτικής εποχής, να με κάνει να αγαπήσω για άλλη μία φορά την μουσική των μαύρων καλλιτεχνών της Stax, της Motown, της Volt και να με κάνει να θέλω να χορέψω στο ρυθμό της. Ευτυχώς που ο Μπάμπης μου είχε δώσει ένα cd με τέτοιες εξαιρετικές μουσικές δίνοντας μου την ευκαιρία να τελειώσω το βιβλίο συνοδεύοντάς το με το πλέον κατάλληλο soundtrack. Με μία λέξη: εξαιρετικό!!

Δέσποινα Καβουσανάκη