TOM TYKWER - LARS VON TRIER Με αφορμή την επίσκεψη του Tom Tykwer στο 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Της Αθήνας, Νύχτες Πρεμιέρας ΧΡΟΝΟΚΑΡΤΑ καθώς και του αφιερώματος στον Δανό Lars Von Trier το ATRAKTOS ετοίμασε και σας παρουσιάζει μια σύντομη καταγραφή της μακράς πορείας των διάσημων αυτών σκηνοθετών. 7/9/2001

Με αφορμή την επίσκεψη του Tom Tykwer στο 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Της Αθήνας, Νύχτες Πρεμιέρας ΧΡΟΝΟΚΑΡΤΑ καθώς και του αφιερώματος στον Δανό Lars Von Trier το ATRAKTOS ετοίμασε και σας παρουσιάζει μια σύντομη καταγραφή της μακράς πορείας των διάσημων αυτών σκηνοθετών.

O Tom Tykwer, στα 36 του χρόνια έχει σκηνοθετήσει 7 ταινίες, 2 μικρού μήκους, έχει κερδίσει βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ και χαρακτηρίζεται το μέλλον του Γερμανικού σινεμά.

Γεννήθηκε το 1965 στο Βούπερταλ της Γερμανίας και από το 1976 άρχισε να γυρίζει Super 8 φιλμ. Σε ηλικία 14 χρονών πιάνει δουλειά σε κινηματογράφο της πόλης του, από τον οποίο πήρε και τα πρώτα του κινηματογραφικά ερεθίσματα. Κάποια βράδια, έχοντας τα κλειδιά του κτιρίου, έμπαινε στην αίθουσα και παρακολουθούσε μόνος του την ταινία Blade Runner. To 1991 παρουσιάζει το Because στο Φεστιβάλ Hof, το πρώτο του φιλμ μικρού μήκους, ενώ ένα χρόνο μετά ακολουθεί το Epilog. Σύντομα, το 1994 ιδρύει μαζί με τον Stefan Arndt την X-Filme Creative Pool. Την ίδια χρονιά παρουσιάζει την πρώτη του μεγάλη μήκους ταινία Die Todliche Maria (Deadly Maria). Ο νεαρός σκηνοθέτης έχει ήδη στο ενεργητικό του ένα Αργυρό Βραβείο στα Γερμανικά Κινηματογραφικά Βραβεία το 1998 για το Winterschlafer όπως και Χρυσό στον ίδιο διαγωνισμό το 1999 για το Lola rennt. Επιπλέον, η ίδια ταινία απέσπασε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Σάντανς το 1999, ενώ το Winterschlafer το Βραβείο της FIPRESCI στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1997. Αυτή τη στιγμή ο Tykwer τελειώνει το πρώτο μέρος της τριλογίας του Παραδείσου (Heaven), της Κόλασης και του Καθαρτηρίου.

Φέτος το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει στο Φεστιβάλ τις ταινίες Because (Επειδή, 1990, μικρού μήκους), Epilog (Επίλογος, 1992, μικρού μήκους), Die Todlische Maria (Η Μαρία του Θανάτου, 1994, μεγάλου μήκους), Wintersclafer (Χειμέρια Νάρκη, 1997, μεγάλου μήκους), Lola Rennt (Τρέξε Λόλα Τρέξε, 1998, μεγάλου μήκους), Der Krieger und die Kaiserin (Ο Πολεμιστής και η Πριγκίπισσα, 2000, μεγάλου μήκους).

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Εξαιτίας ανειλλημένων υποχρεώσεων, ο τιμούμενος με αφιέρωμα σκηνοθέτης Tom Tykwer θα επισκευτεί το 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Της Αθήνας, Νύχτες Πρεμιέρας ΧΡΟΝΟΚΑΡΤΑ το Σάββατο 15 και την Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου σε αντίθεση με την προγραμματισμένη του επίσκεψη για τις 19 και 20 του ίδιου μήνα. Ο Γερμανός σκηνοθέτης θα παρουσιάσει στο ελληνικό κοινό την τελευταία του ταινία Η Πριγκίπισσα και ο Πολεμιστής. Συνεπώς, η ταινία Η Πριγκίπισσα και ο Πολεμιστής θα παιχτεί το Σάββατο 15/09 στον κινηματογράφο ΑΤΤΙΚΟΝ Renault στις 20:00 το βράδυ στη θέση της ταινίας Lantana, η οποία θα προβληθεί την Τετάρτη 19/09 στον κινηματογράφο ΑΤΤΙΚΟΝ στις 23:00.

Σινεφίλ Πληροφορίες:

• Ο Tom και η Franka Potente είναι ζευγάρι από το 1998. Συναντήθηκαν στα γυρίσματα της ταινίας Lola Rennt.
• Ο Tom τελείωσε το σχολείο με βαθμό 3.6 (με άριστα το 6).

Φιλμογραφία Tom Tykwer

Heaven (2001)
Der Krieger und die Kaiserin (2000)
Lola rennt (1998)
Winterschlafer (1997)
Die Todliche Maria (1994)
Epilog (1992)
Because (1990)

O Lars Von Trier, θεωρείται αυτή τη στιγμή ο πιο χαρισματικός Δανός σκηνοθέτης, ο άνθρωπος που έβγαλε την "τέχνη" του κινηματογράφου πέρα από τα σύνορα της χώρας του, κάνοντας την Δανία μια υπολογίσιμη κινηματογραφική βιομηχανία στον επόμενο αιώνα.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... γεννημένος στην Δανία τον Απρίλιο του 1956 δημιούργησε τα πρώτα του 16mm μικρού μήκους φιλμ το 1971 (τα πρώτα "παιδικά" φιλμ τα δημιούργησε με μια μηχανή super 8 που του είχε δωρίσει η μητέρα του). Από το 1974 και μέχρι τα τις αρχές τις δεκαετίας του ´80 παρακολούθησε σπουδές κινηματογράφου στο University of CopenHagen and Den Danske Filmskole (γνωστό και ως Danish Film School). Σαν σπουδαστής έκανε το Nocturne (1980) και το Image Of A Relief (1982) τα οποία κέρδισαν και τα δύο το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μονάχου το 1981 και 1982 αντίστοιχα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την διάρκεια των σπουδών του ένας καθηγητής είχε πει ότι ο νεαρός Lars δεν θα είχε καθόλου μέλλον στην κινηματογραφική βιομηχανία... μάλλον είχε άδικο!!! Σκηνοθέτησε περίπου 40 διαφημιστικά σποτάκια πριν γίνει παγκοσμίως γνωστός με την ταινία του The Element Of Crime (1984), μια ταινία με δόσεις Γερμανικού εξπρεσιονισμού και Αμερικάνικου film noir στην οποία έδωσε μεγάλη έμφαση στην παραγωγή και στα τρικ της κάμερας. Η ταινία κέρδισε το μεγάλο Βραβείο Κινηματογραφικής Τεχνικής στο Φεστιβάλ των Καννών το 1984. Ακολούθησαν άλλες δύο ταινίες πάνω στο ίδιο στυλ Epidemic (1987) και Europa (1991) με την τελευταία να αποσπά το Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής για την καλλιτεχνική συνεισφορά και άλλα αντίστοιχα βραβεία στην Στοκχόλμη, Πουέρτο Ρίκο και Βέλγιο. Την ίδια περίοδο ο Trier σκηνοθέτησε για την τηλεόραση την ταινία Medea (1988) η οποία κέρδισε το βραβείο Jean d´ Arcy στη Γαλλία.
Ο Trier μπορεί να χαρακτηριστεί ως "ιδιόρρυθμος" σκηνοθέτης μια και οι κινήσεις του αυτό δείχνουν. Μετά την ολοκλήρωση των τριών πιο πάνω ταινιών ακολούθησε ένα άλλο "κύκλο" στην κινηματογραφική του καριέρα δίνοντας στις ταινίες του ένα τελείως διαφορετικό στυλ. Έδωσε έμφαση κυρίως στους ηθοποιούς και στην ιστορία δημιουργώντας την καλύτερη κατά τη γνώμη μου ταινία της καριέρας του Breaking The Waves (1996, Δαμάζοντας Τα Κύματα) που κέρδισε μεταξύ άλλων το Μεγάλο Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στις Κάννες το 1996, Cesar για καλύτερη ξένη ταινία, το βραβείο EFA για καλύτερη Ευρωπαϊκή ταινία και μια υποψηφιότητα για Oscar καλύτερου γυναικείου ρόλου (Emily Watson).
Το 1994 και 1997 δημιουργεί δύο σίριαλ για την τηλεόραση τα Riget/The Kingdom I και Riget II/The Kingdom II που το έκαναν ευρέως γνωστό στην Αμερική. Και φτάνουμε στα 1998 όπου με την ταινία The Idiots κάνει το μεγάλο "μπαμ" και χωρίζει κριτικούς και κοινό σε δύο στρατόπεδα... υποστηρικτές και εχθροί του καινοτόμου σκηνοθέτη. Για το The Idiots ο Trier πήρε τον κινηματογραφικό "όρκο αγνότητας" του Δόγματος 95. Πέρυσι εμφανίστηκε ξανά στο προσκήνιο κερδίζοντας το "Χρυσό Φοίνικα" στο Φεστιβάλ Καννών με το Dancer In The Dark έχοντας σαν πρωταγωνίστρια την καταπληκτική Ισλανδή τραγουδίστρια Bjork.

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ θα προβληθούν πέντε από τα πρώιμα έργα του διάσημου και πολυβραβευμένου Δανού δημιουργού, που ο ίδιος μόλις πριν λίγους μήνες έβγαλε στη δημοσιότητα. Αυτά είναι τα: Nocturne (1980, μικρού μήκους), Orchidegartneren (The Orchard Gardener, 1977, μικρού μήκους), Menthe- La Bienheureuse (Menthe - The Blissful, 1979, μικρού μήκους), Befrielsesbilleder (Images Of A Relief, 1982, μεσαίου μήκους), Medea (Μήδεια, 1988, μεγάλου μήκους).

Σινεφίλ Πληροφορίες:

• Η ταινία Europa είχε τίτλο στην Αμερική Zentropa.
• Το 1990 πέθανε η μητέρα του Lars Von Trier.
• Οι πρώτες του τρεις μεγάλου μήκους ταινίες αρχίζουν με το γράμμα "E".
• Τα τηλεοπτικά σήριαλ Riget/The Kingdom I και Riget II/The Kingdom II αποτελούν την ευρωπαϊκή απάντηση στην τηλεοπτική σειρά του David Lynch Twin Peaks (1990).
• Το 1992 ο Lars Von Trier ξεκίνησε ένα φιλόδοξο σχέδιο. Μια ταινία την οποία ονόμασε Dimension και στην οποία φιλμογραφεί 3 λεπτά κάθε χρόνο σκοπεύοντας να την ολοκληρώσει το 2024!!! Επομένως η ταινία του θα έχει διάρκεια ακριβώς 96 λεπτά!!!

Φιλμογραφία Lars Von Trier

Dancer In The Dark (2000)
The Idiots (1998)
The Kingdom II (1997) mini series
Breaking The Wanes (1996)
The Kingdom I (1994) mini series
Europa (1991)
Epidemic (1987)
Medea (1987) TV
The Element Of Crime (1984)
Befrielsesbilleder (1982) short
Den Sidste Detalje (1981) short
Nocturne (1980) short
Menthe la bienheureuse (1979) short
Orchidegartneren (1976) short

Σάκης Τζιουμάκης