SYRIANA ΣΤΗΒΕΝ ΚΕΙΓΚΑΝ 20/3/2006

Ευτυχώς που υπάρχει η Γαλλία όπου γίνονται σοβαρές κινητοποιήσεις, γιατί αν δει κανείς την ελληνική αριστερή πραγματικότητα, άστα να πάνε στο διάολο! Η ανεργία καλπάζει, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας καταργούνται και εμείς εδώ προκηρύσσουμε μίας μέρας απεργία και μάλιστα συνολική και επετειακή για να φανεί ο όποιος Πολυζωγόπουλος που εποφθαλμιά βουλευτική καρέκλα. Μα, πείτε μου. Έτσι όπως το βλέπετε, αυτές οι απεργίες είναι ή δεν είναι για τους προνομιούχους; Ή μήπως εγώ άρχισα να συντηρητικοποιούμαι; Τέλος πάντων. Δεν θέλω να αρχίσω τα πολιτικάαλλά τι να κάνω που η ζωή μας καλώς ή κακώς καθορίζεται από αυτά.

Και να όμως που δεν θα σταματήσω στο παρόν άρθρο να ασχολούμαι με την πολιτική, μια και το θέμα του δεν είναι άλλο από την καινούρια πολιτική ταινία που βγήκε την προηγούμενη βδομάδα στις αίθουσες. Το Syriana (ΗΠΑ 2005. Σκηνοθεσία: Στήβεν Κέιγκαν . Πρωταγωνιστούν: Τζόρτζ Κλούνεϊ -γίγαντας-, Ματ Ντέιμον , Τζέφρι Ράιτ ) είναι ένα καθαρά πολιτικό θρίλερ που πραγματεύεται τη σύγχρονη πετρελαϊκή πραγματικότητα. Πώς η Αμερική κυβερνάει ουσιαστικά στη Μέση Ανατολή, πώς οι μεγάλες εταιρείες λυμαίνονται τα κοιτάσματα πετρελαίου αυτής της περιοχής, πόσο διεφθαρμένα είναι τα καθεστώτα τους, την παρασκηνιακή δουλειά των πρακτόρων της CIA και άλλα πολλά.

Ας ξεκινήσουμε καταρχήν από ένα βασικό στοιχείο. Η ταινία δεν είναι καθόλου εύκολη στην παρακολούθησή της. Απαιτεί την απόλυτη προσήλωση του θεατή, σε τέτοιο σημείο μάλιστα που καταντάει αρκετά κουραστικό. Είναι δε δομημένη σε τρία διαφορετικά επίπεδα, που αρχικά φαίνονται ασύνδετα μεταξύ τους, αλλά στη συνέχεια αλληλοσυμπληρώνονται.

Στο πρώτο επίπεδο η ιστορία επικεντρώνεται στη συγχώνευση δύο πετρελαϊκών εταιρειών, ενός κολοσσού και μίας μικρότερης, και στα οικονομικά συμφέροντα που απαιτούν ουσιαστικά την συγκεκριμένη τακτική. Σημείωση: πάρα πολύ μπερδεμένη ιστορία. Νομίζω ότι πρέπει να έχεις δύο ΜΒΑ, ένα πτυχίο από το London School of Economics και τουλάχιστον μία τριετία εμπειρία σε μία πολυεθνική ως υπεύθυνος οικονομικού για να μπορέσεις να πιάσεις με την πρώτη το τι γίνεται. Εμείς ήμασταν δύο και χρειαστήκαμε μία τρίωρη συζήτηση πάνω από μπύρες, όχι για να καταλάβουμε, αλλά για να οργανώσουμε λίγο το τι είδαμε. Τι να πεις.

Στο δεύτερο επίπεδο εξελίσσεται μία ιστορία που έχει ως κεντρικό πρόσωπο την πλέμπα, εν γένει. Τουτέστιν, τον εξαθλιωμένο μουσουλμάνο εργάτη στις αμερικάνικες εταιρείες που εξορύσσουν πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή. Η ζωή τους, η σχέση τους με τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό, οι εργασιακές συνθήκες, η μόρφωσή τους κλπ κλπ. Εξαιρετική, κατά τη γνώμη μου, ανάγνωση της συγκεκριμένης μερίδας ανθρώπων που ουσιαστικά αποτελεί την πλειονότητα του πλανήτη μας.

Το τρίτο επίπεδο της ταινίας πραγματεύεται την πολιτική κατάσταση που επικρατεί στις χώρες της Μέσης Ανατολής και πώς η Αμερική με τους πράκτορες και τις παρασκηνιακές της πιέσεις καθορίζει στην πραγματικότητα τους ανθρώπους που θα στελεχώσουν τις συγκεκριμένες κυβερνήσεις. Που στην πλειοψηφία τους, τους αποτελούν κάτι διεφθαρμένοι τύποι, πλήρως εξαρτημένοι από το χρήμα το οποίο και καταληστεύουν από τα αποθέματα των χωρών τους.

Όπως διαφαίνεται από την παραπάνω δομή, η ταινία αυτή δεν προσφέρεται για ψυχαγωγία ή διασκέδαση. Αποτελεί περισσότερο ένα ντοκιμαντέρ, μυθοπλασίας βεβαίως, παρά μία ταινία του ποπ κορν και του multiplex. Είναι ένα φιλμ που απαιτεί προσοχή και περαιτέρω ανάλυση για να το καταλάβει κανείς και για να έρθει αντιμέτωπος με την πολιτική και οικονομική πρακτική που καθορίζει τις διεθνείς σχέσεις και τις συνθήκες ζωής της πλειονότητας του κόσμου. Δείτε το ασυζητητί!

Δέσποινα Καβουσανάκη