MyBlogBook #15 15/4/2008

Old Boy…

Επισκέφτηκα προχθές Κυριακή 13 Απριλίου το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, όχι για κάποια συναυλία, όπως συνηθίζω να κάνω τον τελευταίο καιρό επισκεπτόμενος τα μουσεία, αλλά για να δω και εγώ από κοντά την έκθεση χαρακτικών έργων με τίτλο Picasso, Suite 347 . Δεν κατέχω από εικαστικές τέχνες, αλλά τα 150 λεπτά που αφιέρωσα στα έργα αυτού του μεγάλου ισπανού καλλιτέχνη, με έβαλαν σε σκέψεις. Δέχομαι ότι τα συγκεκριμένα έργα, αυτά τα 347 σχέδια χαρακτικής που φιλοτέχνησε ο Picasso από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο του 1968, έχουν την αξία που τους αποδίδουν οι γνώστες. Έχω, όμως, μια απορία: πόσο εμπνευσμένο μπορεί να είναι ένα καλλιτεχνικό έργο το οποίο γίνεται από έναν 87χρονο; Πόση πρωτογενή έμπνευση μπορεί αυτό να περιέχει, πόση επίδραση είναι εφικτό να ασκήσει στους μετέπειτα καλλιτέχνες; Κοιτώντας στην αρχή λεπτομερώς και στη συνέχεια πιο γρήγορα αυτά τα έργα, διέκρινα μια εναλλαγή του ίδιου πάνω κάτω θέματος, με ταυτόχρονη εναλλαγή της τεχνοτροπίας κατασκευής, που όμως έδειχναν περισσότερο πως ο καλλιτέχνης δεν βρισκόταν σε μια τόσο δαιμονιώδη φόρμα, όσο σε έναν παραγωγικό οίστρο (έφτιαχνε μέχρι και τρία έργα την ημέρα!), με κύριο σκοπό να ειρωνευτεί και να σχολιάσει την τότε υπάρχουσα κατάσταση. Θεωρώ, χωρίς να είμαι απόλυτος, πως ένας 87χρονος, ακόμα και όταν μιλάμε για τον Picasso, βγάζει περισσότερο στην τέχνη του τις δικές του παραξενιές, παρά καταφέρνει να παραδώσει ένα καλλιτεχνικό έργο ελεύθερου πνεύματος. Εγώ, για να το αντιπαραβάλλω με τη μουσική και τον κινηματογράφο, δεν θυμάμαι να έχω ακούσει μουσική από 87χρονο, ή κι αν ναι, να το θεωρήσω ως ένα εμπνευσμένο έργο. Ακόμα και όταν ο Johnny Cash στα τελευταία χρόνια τραγουδούσε με συγκλονιστικό τρόπο τραγούδια άλλων ή παλιά δικά του, είχε από πίσω έναν Rick Rubin που έκοβε και έραβε. Δεν ήταν μόνος. Ή, από την άλλη, ο σκηνοθέτης Manoel de Oliveira . Εκατό χρονών πια, συνεχίζει να γυρίζει ταινίες, οι οποίες όμως, όσο και να ικανοποιούν τους κριτικούς, δεν μπορούν να σχολιαστούν με περισσότερο από ένα «καλή για την ηλικία του» (για να είμαι δίκαιος, τον τελευταίο τον κρίνω με βάση το βαρετό Λόγια μιας Ταινίας του 2003). Βέβαια, ίσως και να σφάλλω. Ίσως να με επηρέασε αρνητικά ο λάθος, από μουσειολογικής άποψης, τρόπος χωροθέτησης των 347 έργων. Μπουκωμένα σε λίγους τοίχους, με τίτλους που ήθελαν κιάλια για να τους δεις εκεί κάτω που βρίσκονταν, κούραζαν ακόμα κι αν είχε κάποιος τη μεγαλύτερη υπομονή. Το ότι οι τίτλοι ήταν μόνο στα ελληνικά, το αντιπαρέρχομαι μην έχοντας τίποτα περισσότερο από αυτό για να σχολιάσω…

Gold Boy…

Πριν τέσσερα χρόνια, συζητώντας με τον Γιώργο Χριστιανάκη στα πλαίσια μιας συνέντευξης για το Atraktos, τον είχα ρωτήσει «πού είναι οι νεώτεροι;», δηλαδή πού είναι οι νέες ιδέες από τους μικρούς σε ηλικία μουσικούς. Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στη μουσική γενικότερα και πολλές νέες προτάσεις έχουν υπάρξει στην ελληνική πραγματικότητα, έστω κι αν δεν έχουν τύχει της ανάλογης προβολής. Οπότε (και χωρίς να θέλω να το παίξω έξυπνος) είναι άκυρη η αντίστοιχη ερώτηση που κάνει ο Αγγελάκας σε συνέντευξή του φέτος στο Sonik. Τα πράγματα πια δεν είναι ίδια. Υπάρχουν νέοι ηλικιακά μουσικοί που φέρνουν αυτή την πολυπόθητη άνοιξη στα μουσικά μας πράγματα. Ένα τέτοιο παράδειγμα, για να το αποδείξω, είναι ο The Boy. Ο, αλλιώς γνωστός, Αλέξανδρος Βούλγαρης. Αυτός ο σκηνοθέτης των ελπιδοφόρων ταινιών Κλαις; και Ροζ. Ο μουσικός των Mary & the Boy. Ο άνθρωπος που δρα και ως The Boy. Η ιδιοφυΐα αυτή που ξεδίπλωσε μπροστά στα μάτια μας το Σάββατο που πέρασε (Liebe, 12.04.2008) στη συναυλία του Velvet Magazine τις αριστοτεχνικά δουλεμένες ιδέες του. Ο The Boy είναι μια πραγματικά πρωτοπόρα πρόταση για τη μουσική σκηνή γενικότερα. Αυτό που μας λέει με την παράστασή του, αν καταφέρνω να αποκωδικοποιήσω τα νοήματα, είναι πως η μουσική είναι μία, η καλή μουσική. Κάθε σύνθεση δεν χρειάζεται τίποτα άλλο για να ερμηνευθεί, πέρα από τα πρωταρχικά συστατικά. Τη μελωδία και το ρυθμό. Άρα του αρκούν ένα σύνθι και ένα τύμπανο αντίστοιχα. Από εκεί και πέρα κάθε τραγούδι, οποιοδήποτε, μπορεί να απογυμνωθεί από τη δική του μελωδία και να ομογενοποιηθεί με μια μελωδία έμπνευσης The Boy. Έτσι, μπλέκονται ιδιοφυώς το Πάτερ Ημών με το Sex machine και το Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ με το Addicted to Love . Ανάμεσά τους, κομμάτια του ίδιου του καλλιτέχνη. Ο τρόπος εκφοράς πολιτικός, καταγγελτικός, θέλει να αφυπνίσει. Μπορεί το τελικό αποτέλεσμα να παραπέμπει λίγο σε avant garde των 80’s όμως όλα τα παραπάνω είναι αληθινά και πρωτοποριακά. Ο Βούλγαρης μοιάζει με dj της σύγχρονης σκηνής που παίρνει samples από κομμάτια ετερόκλητων μουσικών χώρων, τους δίνει τη μορφή που γουστάρει και τα προσφέρει στο κοινό για να τα απολαύσει. Απλά, στην περίπτωση αυτή, ο ίδιος είναι τα πικάπ, ο ίδιος οι δίσκοι, ο ίδιος και ο dj… Η αλήθεια είναι πως το ζεστό χειροκρότημα στο τέλος δεν το περίμενα. Ήταν, όμως, πέρα για πέρα δίκαιο…

Velvet… underground

Βέβαια, και οι υπόλοιποι… νεοσσοί που «αποβιβάστηκαν» στη σκηνή του Liebe το Σάββατο, ήταν από τις ελπιδοφόρες προτάσεις της καινούριας «ελληνικής» μουσικής. Σίγουρα, όχι τόσο ασυνήθιστοι όσο ο The Boy , άξιοι ύπαρξης όμως. Από εκεί και πέρα, είναι θέμα γούστου για τον ποιον θα εκτιμήσει περισσότερο ο καθένας μας. Κοινό χαρακτηριστικό τους πως όλοι ειδικεύονται σε ένα συγκεκριμένο στυλ. Οι 5 Star Hotel, για παράδειγμα, οι οποίοι ήταν guest του Velvet Bus (όπως λεγόταν το όλο concept της συναυλίας), κινούνται περισσότερο στην βρετανική ποπ των 90’s. Από Heavenly μέχρι Stereolab και από Pulp μέχρι Divine Comedy, παρουσιάζουν επιτυχημένα της αγαπημένες τους μελωδίες. Οι Victory Collapse είναι μάστορες στον χώρο του post punk. Με φοβερή rhythm section και συνθέσεις πολύ ενδιαφέρουσες θα μπορούσαν άνετα να κερδίσουν μια θέση στις συλλογές του βρετανικού περιοδικού Art Rocker. Το οποίο, μάλιστα, έχει διοργανώσει παλιότερα συναυλία με τη συμμετοχή των The Callas στο Λονδίνο. Οι The Callas έκλεισαν αποθεωτικά (κυρίως από τους συνταξιδιώτες τους στο Velvet Bus ) την τρίωρη συναυλία, με το εξειδικευμένο garage-rock’n’roll τους, που άλλοτε έφερνε στο μυαλό τους Stooges, άλλοτε τους Velvet Underground και άλλοτε τους Strokes. Τέλος, οι My Wet Calvin ήταν οι πιο πολυσυλλεκτικοί και όχι τόσο «ταγμένοι» σε ένα είδος. Με εμφάνιση αλά Flaming Lips (όλα τα μέλη με στολές και περίεργα καπέλα), φωνητικά που συχνά έφερναν στο μυαλό τους Bright Eyes και συνθέσεις που ξεκινούσαν ως ποπ και κατέληγαν σε post rock ξεσπάσματα. Όλα αυτά, έδειξαν πως τουλάχιστον ένας ευρύς μουσικός χώρος, που μπορεί πολύ γενικά να τοποθετηθεί κάτω από την ταμπέλα underground, έχει πράγματα να πει. Άρα, αν έχει διάθεση κάποιος να το ψάξει, αποκλείεται να σκεφτεί το πού είναι οι νέοι…

One man… soul

Ένας δίσκος για το τέλος… Έγραφα πρόσφατα ότι δεν τα πάω καλά με τις συλλογές. Είτε συλλογές που τις έχει φτιάξει κάποιος για να αναδείξει ένα είδος μουσικής, είτε συλλογές των ίδιων των συγκροτημάτων με τα καλύτερά τους, ή με τα b-sides τους. Τι κάνεις, όμως, όταν μια ανάλογη συλλογή (εν προκειμένω με B-Sides) την κυκλοφορεί ένα από τα συγκροτήματα που εκτιμάς πολύ τα τελευταία χρόνια; Πώς αντιδράς στο δίλημμα «να αγοράσω πάλι ένα συγκρότημα του οποίου έχω πολλά άλμπουμ, ή να αγοράσω ένα άγνωστο όνομα για να προσθέσω και κάτι διαφορετικό στη συλλογή μου;». Κάνοντας μια πρόχειρη στατιστική επεξεργασία στο μυαλό μου, τις περισσότερες φορές καταλήγω στην πρώτη επιλογή. Όπως έκανα και πρόσφατα: αγοράζοντας το διπλό άλμπουμ One Offs, Remixes & B-Sides των Nostalgia 77 (Tru Thoughts, 2008) . Όμως, ο μπαγάσας ο Benedic Lamdin, η ψυχή του group αυτού, έχει τόσο καλό υλικό που σε οποιαδήποτε εκτέλεση και να ακουστεί δεν χάνει καθόλου την αξία του. Εδώ μέσα υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές παλιότερων κομματιών του, remix που του έκαναν άλλοι, remix που έκανε αυτός σε κομμάτια τρίτων, ενώ υπάρχουν και μερικά που παίζονται από το άλλο του το project, τους Nostalgia 77 Octet. 146 λεπτά μουσικής πανδαισίας με jazz, soul, funk, hip hop και ολίγο trip hop. Σίγουρα και μερικές αδύναμες στιγμές, αλλά στο σύνολό του ένα άλμπουμ με δυνατότητα να αποτελέσει αντιπροσωπευτικό δείγμα για νέο ακροατή…

• Το MyBlogBook θα συνεχίσει ακάθεκτο και την περίοδο των γιορτών. Τη Μεγάλη Τρίτη 22 Απριλίου 2008 θα είναι εδώ το MyBlogBook #16 και την Τρίτη 29 Απριλίου 2008 το MyBlogBook #17. Απλά, αμφότερα θα «ανεβούν» από το Λονδίνο, όπου και θα βρίσκομαι.
• Για σχόλια πατάς πάνω στο όνομά μου και μου στέλνεις e-mail.

* Η πρώτη και η δεύτερη φωτογραφία είναι ευγενική προσφορά του stereonova, δηλαδή stereonova.blogspot.com. Η τρίτη φωτογραφία και το εξώφυλλο είναι από το www.nostalgia77.com .

Κώστας Παπασπυρόπουλος