52ο Φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης 4 έως 13 Νοεμβρίου Ελληνικές ταινίες, Ανοιχτοί ορίζοντες, Ματιές στα Βαλκάνια. 20/10/2011

Έχει ήδη ανακοινωθεί το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος του 52ου Φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης το οποίο θα πραγματοποιηθεί φέτος από τις 4 Νοεμβρίου έως τις 13 του ίδιου μήνα στους γνωστούς του χώρους.

Asθα ξεναγηθούμε σε μερικά από τα ποιο αγαπημένα του τμήματα, τις Ελληνικές ταινίες, τους Ανοιχτούς ορίζοντες και τις Ματιές στα Βαλκάνια και θα δούμε τι περιλαμβάνουν αυτά.

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 2011 - ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΕΣ
Περισσότερες από 20 ταινίες θα πάρουν μέρος στις επιμέρους ενότητες του 52ου Φεστιβάλ (Διεθνές Διαγωνιστικό, Ελληνικές Ταινίες 2011, Ελληνικές Συμπαραγωγές, Ειδικές Προβολές, Αγορά), ανάμεσά τους και δώδεκα φιλμ που θα πραγματοποιήσουν πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη.

Σας παρουσιάζουμε αναλυτικά, τις ταινίες ανά τμήμα στο οποίο φιλοξενούνται:

• Τα βραβεία του Διεθνούς Διαγωνιστικού θα διεκδικήσουν φέτος οι ταινίες J.A.C.E. του Μενέλαου Καραμαγγιώλη και Παράδεισος του Παναγιώτη Φαφούτη.

• Ειδικές προβολές θα πραγματοποιήσουν στη Θεσσαλονίκη, η νέα ταινία του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, Man at Sea, η οποία ολοκληρώνει το πλήρες αφιέρωμα του φεστιβάλ στο δημιουργό, αλλά και η πρόσφατα βραβευμένη στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν, ταινία του Φίλιππου Τσίτου, Άδικος Κόσμος.

• Πρεμιέρα θα πραγματοποιήσουν στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, οι ταινίες Magic Hour του Κώστα Καπάκα, Η πόλη των παιδιών του Γιώργου Γκικαπέππα, Σωτηρία του Ιάσονα Τζαβέλλα, Σούπερ Δημήτριος του Γιώργου Παπαιωάννου και F.L.S. του Θάνου Τσαβλή.

• Τρεις ελληνικές συμπαραγωγές, θα κάνουν επίσης πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη: Η Αφροδίτη στην αυλή του Τηλέμαχου Αλεξίου (Ελλάδα – Γερμανία), Το κορίτσι με τα μεγάλα μάτια του Αλέξη Τσάφα (Ελλάδα, Πράσινο Ακρωτήρι) και Loveless Zoritsa των Χριστίνας Χατζηχαραλάμπους και Ράντοσλαβ Πάβκοβιτς (Ελλάδα, Σερβία, Κύπρος, Πολωνία)

• Στην Αγορά του 52ου Φεστιβάλ, θα προβληθούν σε market screenings για επαγγελματίες και δημοσιογράφους, οι ταινίες: 3ος Κόσμος του Βασίλη Μπλιούμη, Πανταχόθεν Ελεύθεροι του Σπύρου Βρεττού, Ο άνθρωπος που δε μιλούσε του Βαγγέλη Ρικούδη, Βίοι Αγίων του Γιάννη Σολδάτου, Οι δαιμονισμένοι του Γιώργου Μπακόλα, Περί έρωτος λόγοι – Συμπόσιο του Πλάτωνα του Δημήτρη Μακρή, Σαπίλα, ξεφτίλα και τεκίλα των Νίκου Ζερβού και Γιάννης Παρασκευόπουλου, Athens through the mobile eye του Άγγελου Θεοδωρόπουλου και Breakdown reward του Ηλία Γεωργόπουλου.

• Φέτος, για πρώτη φορά το φεστιβάλ αποφάσισε να εντάξει στα market screenings για επαγγελματίες και δημοσιογράφους, ταινίες που έχουν ήδη πραγματοποιήσει πρώτη δημόσια προβολή, δίνοντας στους δημιουργούς τους την ευκαιρία να βρεθούν στη Θεσσαλονίκη, να προωθήσουν το έργο τους και να αξιοποιήσουν όλα τα εργαλεία και τις δυνατότητες των αναπτυξιακών δράσεων της Αγοράς. Ανάμεσα στις ταινίες αυτές συγκαταλέγονται οι: Wasted Youth των Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και Γιάν Βόγκελ, Αμνηστία του Μπουγιάρ Αλιμάνι, Fish & Chips του Ηλία Δημητρίου, 4ever του Γιώργου Πυρπασόπουλου, Τρεις μέρες ευτυχίας του Δημήτρη Αθανίτη, Κόκκινος Ουρανός της Λάγιας Γιούργου, DOS του Στάθη Αθανασίου, Κωλόπαιδα του Στέλιου Καμίτση, Αννίβας προ των Πυλών της Ελισάβετ Χρονοπούλου, Δεμένη Κόκκινη Κλωστή του Κώστα Χαραλάμπους κ.α. Η λίστα των ταινιών που θα συμμετάσχουν στα market screenings δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.

ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
Φέτος, στο 52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» - το οποίο χρηματοδοτείται μεταξύ άλλων δράσεων του 52ου ΦΚΘ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013 - επανέρχεται ανανεωμένο, σταθερά προσανατολισμένο στην αφρόκρεμα της ανεξάρτητης κινηματογραφικής σκηνής. Αληθινές ιστορίες, εύθραυστες ανθρώπινες σχέσεις, πολιτικός αναβρασμός και κοινωνικές αντιφάσεις, συνθέτουν ένα εκρηκτικό χαρμάνι ταινιών απ’ όλο τον κόσμο, που εκπροσωπούν τις πιο ανήσυχες φωνές του σύγχρονου κινηματογραφικού στερεώματος.

Τέσσερις διακεκριμένοι δημιουργοί επιστρέφουν στη μεγάλη οθόνη με ταινίες που θα προβληθούν στο πλαίσιο των «Ανοιχτών Οριζόντων». Ο μετρ του animation Μισέλ Οσελό / Michel Ocelot αφηγείται ένα μαγικό παραμύθι που ζωντανεύει κάθε νύχτα με φόντο ένα εγκαταλειμμένο σινεμά, στην ταινία Les contes de la nuit, ενώ στο Chicken with Plums οι Μαρζάν Σατραπί / Marjane Satrapi και Βενσάν Παρονό / Vincent Paronnaud, αφηγούνται τον απολογισμό της ζωής ενός παθιασμένου βιολιστή.

Στο κοινωνικό δράμα Terraferma, την ιταλική υποψηφιότητα για τα προσεχή Όσκαρ, ο Εμανουέλε Κριαλέζε/ Emanuele Crialese διερευνά τις λεπτές ισορροπίες που επιφέρει η άφιξη μιας ομάδας λαθρομεταναστών σε ένα μικρό νησί. Τέλος, ο ευφυής δανός δημιουργός Κρίστοφερ Μπόε/ Christoffer Boe στην ταινία Beast χτίζει ένα δυνατό ερωτικό δράμα με όχημα το (αυτο)καταστροφικό πάθος ενός συζύγου.

Ο βρετανός ηθοποιός Πάντι Κονσιντάιν / Paddy Considine κάνει το ντεμπούτο μεγάλου μήκους του με το συγκλονιστικό Tyrannosaur (βραβείο σκηνοθεσίας και ειδικό βραβείο κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ Σάντανς), μια οδυνηρή, αλλά και λυτρωτική ελεγεία για τη βία, με πρωταγωνιστή τον πάντα εξαιρετικό Πίτερ Μούλαν.

Την κοινωνική και ρατσιστική όψη της βίας, με έμπνευση από ένα αληθινό περιστατικό που συνέβη στο Γκέτεμποργκ με θύματα εφήβους, πραγματεύεται η ταινία Play του σουηδού Ρούμπεν Όστλουντ / Ruben Östlund, υποψήφια για το φετινό βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η γυναικεία σεξουαλικότητα και τα ψυχολογικά παιχνίδια δύναμης ανάμεσα σε δύο έφηβες μαγνητίζουν στην ταινία She monkeys της Λίζα Ασάν / Lisa Aschan, η οποία απέσπασε βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Τραϊμπέκα και Ειδική Μνεία στο Φεστιβάλ Βερολίνου, ενώ το Invisible της ισραηλινής δημιουργού Μιχάλ Αβιάντ / Michal Αviad, βασισμένο σε αληθινή ιστορία, χαρτογραφεί το επιμύθιο του βιασμού.

Tο σκηνοθετικό ντεμπούτο του έμπειρου διευθυντή κάστινγκ Μάρκους Σλάινζερ / Marcus Schleinzer με τίτλο Michael, σκιαγραφεί με αυτοσυγκράτηση το πορτρέτο ενός παιδόφιλου, ενώ το προσωπείο του κακού, φορά και ο έφηβος ήρωας του ψυχολογικού θρίλερ Snowtown (βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ Κανών), που υπογράφει ο πρωτοεμφανιζόμενος Τζάστιν Κούρτζελ / Justin Kurzel. Οι διαπροσωπικές σχέσεις αποδεσμεύονται από κάθε στεγανό και αποκτούν παγκόσμια χροιά, έτσι όπως απεικονίζονται στις ταινίες του τμήματος.
Στο ντεμπούτο μεγάλου μήκους του αργεντινού Πάμπλο Τζιορτζέλι / Pablo Giorgelli με τίτλο Las acacias (βραβείο Camera d’ Or στο Φεστιβάλ Κανών), ο θεατής γίνεται συνοδοιπόρος ενός τρυφερού road movie στο οποίο οι ψυχές ενός άντρα, μιας γυναίκας και ενός βρέφους έρχονται αναπόφευκτα κοντά.

Συγκινητική και ρομαντική εξελίσσεται η σύντομη ερωτική συνάντηση δύο ανδρών μέσα σε ένα σαββατοκύριακο, στην ταινία Weekend του βρετανού Άντριου Χέιγκ / Andrew Haigh, μια διορατική σπουδή επάνω στις μοντέρνες σχέσεις. Σε ανάλογα ρομαντικά μονοπάτια βαδίζει και η ταινία Un amour de jeunesse (Ειδική Μνεία στο Φεστιβάλ Λοκάρνο) της Μία Χάνσεν Λαβ / Mia Hansen-Løve, με επίκεντρο την εφηβική αγάπη μιας γυναίκας που βρίσκεται μπροστά σε ένα δισεπίλυτο δίλημμα. Από την ταινία «Drama» του Ματίας Λίρα Ο έρωτας συναντά την πολιτική με μοιραίο φινάλε, στην ταινία If not us, who? του Αντρές Βίελ / Andres Veiel, όπου διαδραματίζεται η πραγματική ιστορία των αριστερών ακτιβιστών Μπέρναρντ Βέσπερ και Γκούντρουν Έσλιν, πριν την προσχώρηση της Έσλιν στη RAF, την οργάνωση των Μπάαντερ–Μάινχοφ (βραβείο Alfred Bauer στο Φεστιβάλ Βερολίνου).

Η ιρανική πολιτική κρίση, ιδωμένη μέσα από την αθώα ματιά δύο ερωτευμένων νέων που την παρακολουθούν μέσω διαδικτύου από το Παρίσι, αποτελεί το κεντρικό θέμα της γεμάτης φρεσκάδα ταινίας Fleurs du mal του γάλλου Νταβίντ Ντούσα / David Dusa.

Το χρονικό ενός ερωτικού τριγώνου διαποτισμένο με τη συλλογική εθνική μνήμη της Χιλής, εκτυλίσσεται στην ταινία Drama του Ματίας Λίρα / Matias Lira, έναν ύμνο στη νεότητα και τον ερωτισμό. Στη γειτονική Αργεντινή, ένας φιλόδοξος οπορτουνιστής φοιτητής οραματίζεται την πολιτική του ανέλιξη στην ταινία El estudiante του Σαντιάγκο Μίτρε / Santiago Mitre, σεναριογράφου του Πάμπλο Τραπέρο.

Από το κινηματογραφικό ταξίδι των «Ανοιχτών Οριζόντων» δεν απουσιάζει η ασιατική ήπειρος, με ταινίες που εστιάζουν στους απόκληρους μιας κοινωνίας παραδομένης Φωτογραφία από την ταινία «The piano in a factory» του Μενγκ Ζανγκστη φτώχεια (Black blood του Μιαογιάν Ζανγκ / Miaoyan Zhang, Κίνα), στη φρίκη του πολέμου (Flying fish του Σανζίβα Πουσπακουμάρα / Sanjeewa Pushpakumara, Σρι Λάνκα), αλλά και σε ευαίσθητες καθημερινές ιστορίες όπου η πατρική αγάπη μάχεται κόντρα στην ανέχεια (The piano in a factory του Μενγκ Ζανγκ / Meng Zhang, Κίνα).

Μια διαφορετική, επίσης ενδιαφέρουσα γωνιά της υφηλίου, ο Λίβανος «δίνει» το παρών σε δύο ταινίες με κοινό άξονα την ενηλικίωση: Αμήχανη και ερωτικά φορτισμένη για έναν νεαρό που βιώνει την οικογενειακή καταπίεση στη λιβανέζικη κοινότητα του Μόντρεαλ, στο Romeo Eleven του Ιβάν Γκρμπόβιτς / Ivan Grbovic. Όψιμη και βεβιασμένη για έναν 40χρονο που αναγκάζεται να ανεξαρτητοποιηθεί στο Ok, enough, goodbye των Ράνια Ατιέ και Ντανιέλ Γκαρσία / Rania Attieh & Daniel Garcia (βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη από τον Αραβικό Κόσμο στο Φεστιβάλ Άμπου Ντάμπι).

Το φάσμα του προγράμματος των «Ανοιχτών Οριζόντων» συμπληρώνει, μεταξύ άλλων, και η πολυβραβευμένη ταινία La nostra vita του Ντανιέλε Λουκέτι / Daniele Luchetti (βραβείο ανδρικής ερμηνείας στον Έλιο Τζερμάνο στο Φεστιβάλ Κανών), ένα πορτρέτο του ιταλικού προλεταριάτου μέσα από το πρίσμα της οικογένειας, αλλά και της μετανάστευσης. Επίσης, η ταινία Summer Games του Ρολάντο Κόλα / Rolando Colla (η υποψηφιότητα της Ελβετίας για τα Όσκαρ), αποτελεί την καταγραφή μιας μοιραίας καλοκαιρινής συνάντησης με ήρωες μια οικογένεια και δυο εφήβους. Τέλος, μια ιδιόρρυθμη ερωτική ιστορία γεννιέται στην ταινία Somewhere tonight του Μάικλ Ντι Τζιάκομο / Michael Di Jiacomo, με τον Τζον Τορτούρο στον πρώτο ρόλο.

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Οι κινηματογραφιστές που εκπροσωπούν τη βαλκανική χερσόνησο χτίζουν χρόνο με το χρόνο ένα συμπαγές, δυναμικό κινηματογραφικό σύνολο με ετερόκλητα στοιχεία, αλλά και εκλεκτικές συγγένειες. Σ’ αυτό το κινηματογραφικό αλφαβητάρι, κάθε λέξη που προστίθεται αφήνει το αποτύπωμά της. Το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια, το οποίο επιμελείται ο Δημήτρης Κερκινός, προτείνει και φέτος δημιουργούς με ταυτότητα βαλκανική και γλώσσα διεθνή, που αρθρώνουν έναν κινηματογραφικό λόγο, θεματικά και υφολογικά τολμηρό. Κυρίαρχη θέση στο φετινό πρόγραμμα έχει το αφιέρωμα στον Ερντέν Κιράλ / Erden Kiral, απ’ τους σημαντικότερους τούρκους σκηνοθέτες, με έργο που παραμένει άγνωστο στην Ελλάδα, ο οποίος θα παραβρεθεί στο φεστιβάλ για να παρουσιάσει τις ταινίες του.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΡΝΤΕΝ ΚΙΡΑΛ.

Μαθητής του Γιλμάζ Γκιουνέι, ο Ερντέν Κιράλ γεννήθηκε το 1942, σπούδασε κεραμική στην Σχολή Καλών Τεχνών της Κωνσταντινούπολης και πολύ γρήγορα βρήκε τον δρόμο του στον χώρο του κινηματογράφου το 1978, υπογράφοντας το ντεμπούτο του μεγάλου μήκους The Canal (η αληθινή ιστορία της πάλης ενός δημόσιου λειτουργού κόντρα σε γαιοκτήμονες) μέσα σε κλίμα έντονης πολιτικής αναταραχής. Έκτοτε, ξεκινά μια πορεία δημιουργική και δύσκολη, στη διάρκεια της οποίας ο Κιράλ εξελίχθηκε σε έναν απ’ τους σπουδαιότερους δημιουργούς της γενιάς του ’70 και ’80, που ανέπτυξαν μια κοινωνικoρεαλιστική παράδοση στον τούρκικο κινηματογράφο. Όπως το The Canal, έτσι και η δεύτερη ταινία του, On Fertile Lands (1980) που μεταφέρει στην οθόνη το ομότιτλο βιβλίο του Ορχάν Κεμάλ, φέρει έντονες επιρροές από το σινεμά του μέντορά του Γκιουνέι. Με θέμα το οδοιπορικό τριών εργατών προς μια καλύτερη ζωή, το φιλμ αποτέλεσε αιχμηρό σχόλιο πάνω στην κοινωνική ανισότητα, με αποτέλεσμα να απαγορευτεί από το στρατιωτικό νόμο της δεκαετίας του ’80 και να κλαπούν οι τελευταίες κόπιες, κρατώντας την ταινία εξαφανισμένη επί 28 χρόνια. Η κοινωνική αδικία, η εσωτερική μετανάστευση και η ταξική ανισότητα, παραμένουν αγαπημένες θεματικές του Κιράλ.

Στο βραβευμένο με Αργυρή Άρκτο A Season in Hakkari (1983), επίσης βασισμένο σε μυθιστόρημα (του Φερίτ Εντγκού), ο δημιουργός ακολουθεί τον ήρωά του και περιγράφει το πολιτισμικό σοκ ενός νεαρού διανοούμενου που εξορίζεται σε ένα απομονωμένο χωριό στη θέση του δασκάλου για ένα χειμώνα. Το εχθρικό περιβάλλον, η εξορία και η απομόνωση προστίθενται στα θέματα του Κιράλ, μετά την αυτοεξορία του ίδιου στη Γερμανία όταν απαγορεύτηκε το έργο του. Η επόμενη πολυβραβευμένη ταινία του, The Mirror (1984, μια γερμανοτουρκική συμπαραγωγή, μεταφορά του βιβλίου The White Ox του Οσμάν Σαχίν), ένα μεταφυσικό ερωτικό παραμύθι στο στιλ του λατινοαμερικάνικου μαγικού ρεαλισμού, παραβολή για τον κόσμο αντιφάσεων που συνθέτουν η απόλυτη φτώχεια και ο συσσωρευμένος πλούτος. Όχημά του, παραμένει η λογοτεχνία (και το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Σεβάτ Σακίρ, The Fishermen of Helicarnassus) και στο φιλόδοξο The Blue Exile (1993), με πρωταγωνίστρια τη Χάνα Σιγκούλα. Εδώ, ο Κιράλ ακολουθεί το πολύμηνο ταξίδι του ήρωά του - ενός συγγραφέα που τολμά να γράψει για λιποτάκτες του ‘Α Παγκοσμίου Πολέμου που καταδικάζονται σε θάνατο χωρίς δίκη - από την Κωνσταντινούπολη στην εξορία και παράλληλα την προσπάθειά του να αντιμετωπίσει το σκοτεινό του παρελθόν. Τολμηρός auteur, ο Ερντέν Κιράλ δε διστάζει να θίξει θέματα ταμπού, είτε πρόκειται για πολιτική, είτε για ερωτική έκφραση. Ανήκει στους ελάχιστους τούρκους δημιουργούς που ενέταξαν τον αισθησιασμό στο έργο τους, όπως για παράδειγμα στο The Hunter (1998), ταινία βασισμένη σ’ έναν τοπικό θρύλο με θέμα τον παράνομο έρωτα μιας νεόνυμφης κι ενός κυνηγού, αλλά και στο Conscience (2008), που ανιχνεύει τις δυναμικές σ’ ένα ερωτικό τρίγωνο. Ταμπού με την ευρύτερη έννοια σπάει και στο On the Road (2005), καθώς μέσα από ένα αληθινό περιστατικό (ένα ταξίδι που πραγματοποίησε ο Κιράλ με τον μέντορά του), παρουσιάζει τη σύγκρουση μαθητή και δασκάλου, του ιδίου και του Γκιουνέι, που ξεσπά όταν ο πρώτος νοιώθει την ανάγκη να λύσει τα δεσμά προκειμένου να αναπτυχθεί ως καλλιτέχνης. Στην 52η διοργάνωση θα προβληθεί και το Golden Horn (2010), η πιο πρόσφατη ταινία και πρώτο ντοκιμαντέρ του Ερντέν Κιράλ, ένα τολμηρό, διόλου τουριστικό, πορτραίτο της Κωνσταντινούπολης, στο οποίο προβάλλονται έντονα η πολυθρησκευτική διάσταση και τα πολυπολιτισμικά στοιχεία της πόλης μέσα από την αφήγηση ενός Έλληνα της Πόλης που επιστρέφει μετά από χρόνια στον τόπο που μεγάλωσε.

ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ.

Αν κάποιος προσπαθήσει να ανιχνεύσει ένα κοινό στοιχείο στις φετινές ταινίες του βαλκανικού προγράμματος, τότε θα κατέληγε στην έννοια της απελευθέρωσης. Ήρωες που πασχίζουν να λύσουν τα δεσμά τους – προσωπικά, κοινωνικά, πολιτικά – καλούν το θεατή σε ένα ταξίδι με προορισμό τον ίδιο του τον εαυτό. Σκηνοθέτες που έχουν ήδη διαγράψει σημαντική πορεία στο διεθνές στερέωμα, όπως οι ρουμάνοι Αντριάν Σιταρού και Καταλίν Μιτουλέσκου, ο βούλγαρος Κάμεν Καλέβ και ο αμερικανός Τζόσουα Μάρστον (ο οποίος φέτος υπογράφει την αμερικανοαλβανική παραγωγή The Forgiveness of Blood), δίνουν φέτος το παρών στο πρόγραμμα πλάι σε πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς που ξεχωρίζουν για τη διορατικότητα και την εκφραστική τους δύναμη. Από την Αγορά του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ξεκίνησαν την πορεία τους οι ταινίες Loverboy, Punk’s not Dead, The Enemy και Adalbert’s Dream που προβάλλονται φέτος στο τμήμα. Το Loverboy (παραγωγή 2010, βραβείο Balkan Fund 2006), φέρει την υπογραφή του Καταλίν Μιτουλέσκου, που κέρδισε κοινό και κριτικούς με το σκηνοθετικό ντεμπούτο του The Way I Spent the End of the World. Στο Loverboy, συνεργάζεται ξανά με τους πρωταγωνιστές του πολυβραβευμένου If I Want to Whistle, I Whistle (στο οποίο υπογράφει το σενάριο) για να αφηγηθεί την ιστορία ενός νεαρού που αποπλανεί κορίτσια ωθώντας τα στην πορνεία. Γοητευτικά πρόσωπα, η σκληρή ιστορία του trafficking κι ένας καταδικασμένος έρωτας συνθέτουν την ταινία που συμμετείχε στο Un Certain Regard του Φεστιβάλ Κανών 2010.

Η μαύρη κωμωδία Punk’s not Dead (FYROM, Σερβία, 2010) του Βλαντιμίρ Μπλαζέφσκι, με θέμα την επανένωση ενός πανκ συγκροτήματος από τη FYROM που δίνει συναυλίες σε αλβανικό έδαφος, θίγει το ζήτημα της έξαρσης του εθνικισμού, δίχως ωστόσο να χάνει τον άξονά της που είναι η ψυχή της πανκ μουσικής. Μαύρη κωμωδία, ωστόσο σε άλλο μήκος κύματος είναι και το Adalbert’s Dream (2010, Works in Progress) του ρουμάνου Γκαμπριέλ Ακίμ. Βασισμένη σε αληθινή ιστορία, η ταινία εξιστορεί τα γεγονότα που συνέβησαν σε ένα εργοστάσιο στη κομμουνιστική Ρουμανία της δεκαετίας του ’80. Δυνατές ερμηνείες και ευφυής διάλογος κρατά καθηλωμένο τον θεατή στο μεταφυσικό θρίλερ του Ντέγιαν Ζέσεβιτς The Enemy (Σερβία, Βοσνία, Κροατία, Ουγγαρία, 2010), όπου θέτει ερωτήματα για το ‘ποιος είναι ο εχθρός’, με ήρωες μια ομάδα ναρκοσυλλεκτών που αλληλοσπαράζονται, μέρες μετά τη λήξη του βαλκανικού πολέμου.

Μια παράξενη ταινία απελευθέρωσης και υπέρβασης υπογράφει φέτος ο Κάμεν Καλέβ με το The Island (2011). Η Λετίσια Κάστα και ο Θορ Λίντχαρτ, υποδύονται το ζευγάρι αστών που απ’ το Παρίσι, θα βρεθούν για διακοπές σ’ ένα απομονωμένο νησί στη Μαύρη Θάλασσα. Θαμμένα μυστικά, η φύση σε ρόλο πρωταγωνιστή, ο Big Brother σε ρόλο - έκπληξη και η ανάγκη του ήρωα να σπάσει τα αστικά του δεσμά δημιουργούν ένα ατμοσφαιρικό κράμα. Τον εαυτό τους υπερβαίνουν και οι ήρωες της – επίσης βουλγαρικής – ταινίας Avé του Κονσταντίν Μπογιάνοφ. Μελαγχολικό, με υποδόριο χιούμορ, ορμή εφηβική και ενήλικους προβληματισμούς, το φιλμ ακολουθεί την έφηβη Άβε και τον νεαρό Καμέν σε ένα road trip με προορισμό τους βαθύτερους φόβους τους. Με οτοστόπ θα ταξιδέψουν, θα ερωτευθούν, θα αλλάξουν ταυτότητες και εν τέλει, ζωές.

Best Intentions (2011), είναι ο τίτλος της νέας ταινίας του Αντριάν Σιτάρου, στην οποία μέσα από μπουρλέσκ καταστάσεις, με φόντο το δωμάτιο ενός νοσοκομείου, ακολουθεί την εσωτερική διαδρομή του 35χρονου νευρωτικού ήρωά του, ο οποίος παρά τις καλές του προθέσεις, αφήνει τα λάθη του να τον προσδιορίσουν. Ο Αμερικανός Τζόσουα Μάρστον (Maria Full of Grace) υπογράφει την αμερικανοαλβανική παραγωγή The Forgiveness of Blood (2011). Η βεντέτα δυο οικογενειών, που ξεκινά από μια απλή διαμάχη και καταλήγει σε αιματοκύλισμα, αναγκάζει δυο παιδιά να εγκαταλείψουν βίαια την αθωότητά τους. Η βιαιότητα, αυτή τη φορά μέσα απ’ την αληθινή ιστορία της εφημερίδας Ozgur Gundem (Free Agenda), με φόντο την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία τη δεκαετία του ’90, κυριαρχεί και στο φιλμ Press (2010) του πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού Σεντάτ Γιλμάζ. Θέμα σκληρό, με επίκεντρο την ελευθερία του Τύπου, το κουρδικό ζήτημα και την καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων, ωστόσο ιδωμένο μέσα από ένα πρίσμα ανθρώπινο που ισορροπεί ανάμεσα στη μεγάλη Ιστορία και σ’ αυτή, την καθημερινή των ηρώων της, δημοσιογράφων της Free Agenda.

Διεθνή πρεμιέρα θα πραγματοποιήσουν στη Θεσσαλονίκη, οι τρεις μικρού μήκους ταινίες, Superman, Spiderman or Batman (η καταφυγή ενός παιδιού στους ήρωές του για την αντιμετώπιση της σκληρής πραγματικότητας) του Τιούντορ Γκιουργκίου, Try not to Blink (μια ματιά πάνω στις φαινομενικά ασήμαντες στιγμές που μας αλλάζουν τη ζωή) του Ραντού Ντράγκομιρ και Like a Dog in a Vineyard (η τραγική ειρωνεία συναντά 3 φίλους σε φόντο τον πόλεμο στο Κόσοβο) των Ντρίτον Χαζρεντίνι και Ιλ Σιτάκου, οι οποίες μαζί με το Bora Bora (η ύπαιθρος της Ρουμανίας, μέσα από μια κωμικοτραγική ιστορία) του Μπόγκνταν Μιρίκα, ολοκληρώνουν τις φετινές Ματιές στα Βαλκάνια.

Πέτρος Μαϊστράλης