ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ 25/8/2003

Μπορεί να επέστρεψα στην Αθήνα, όμως ο απόηχος από ένα ιδιαίτερα ήρεμο καλοκαίρι δεν λέει να κοπάσει. Καθώς πήγαινα από το λιμάνι προς το κέντρο, συμφωνούσα ολοένα με τους φοβερούς και τρομερούς ρεπόρτερς που εξορμούν κάθε χρόνο τέτοιες μέρες προκειμένου να απεικονίσουν τους άδειους δρόμους της Αθήνας. Όχι μόνο άδειοι αλλά νεκροί μπορώ να πω. Προχωρούσα λοιπόν και σκεφτόμουνα πώς θα ήταν η Αθήνα αν κανείς δεν ξαναγύριζε πίσω. Η απάντηση ήρθε από μόνη της όταν είδα ένα επιτελείο της τηλεόρασης να με πλησιάζει επικίνδυνα. Πού είστε συμπολίτες μου, να με καταπιείτε μέσα στην συμπαγή σας μάζα!!! Ελάτε πίσω!!!!… Αφού με έπιασε μία κρίση του στυλ, ωχ πώς θα περάσω απέναντι γρήγορα με τόσα πράγματα φορτωμένη; γιατί ακούω κάθε φορά τη μαμά μου και παίρνω ό,τι έχει και δεν έχει στο ψυγείο της; αλλά αυτό ήταν, πάει τελείωσε, από την άλλη φορά δεν πρόκειται να ξαναπάρω τίποτα, ε, άντε λίγο ανθότυρο που μ’ αρέσει, άντε και λίγα μπιφτέκια που τα ψήνει ωραία, α και ένα βαζάκι μαρμελάδα που δεν κάνω χωρίς και και…..

Ούφ! Πέρασε και αυτό. Έφτασα σπίτι και έκατσα αμέσως στον υπολογιστή για να γράψω τις εντυπώσεις που μου άφησε το τελευταίο βιβλίο που έπεσε στα χέρια μου: Έγκλημα και μνήμη από τον Ντιντιέ Ντνένξ (Εκδόσεις Πόλις, 2003) . Το «περί τίνος πρόκειται» του βιβλίου συνοψίζεται καλύτερα στην παράγραφο που αναγράφεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου και λέει τα εξής: Παρίσι, 17 Οκτωβρίου 1961. Η αστυνομία συγκρούεται με χιλιάδες Αλγερινούς που διαδηλώνουν υπέρ της ανεξαρτησίας της Αλγερίας. Ένας Γάλλος καθηγητής της ιστορίας πέφτει νεκρός. Τουλούζη, είκοσι χρόνια μετά. Ο γιος του καθηγητή δολοφονείται. Συνδέονται άραγε τα δύο εγκλήματα; Ο επιθεωρητής Καντέν αναλαμβάνει την υπόθεση. Οι επίμονες έρευνές του θα ανασύρουν οδυνηρές μνήμες και θα ρίξουν φως σε γεγονότα που ως τότε είχαν επιμελώς αποσιωπηθεί.

Όπως φαίνεται από το παραπάνω απόσπασμα, ο συγγραφέας μπορεί τυπικά να καταπιάνεται με την επίλυση του μυστηρίου που κρύβεται πίσω από το θάνατο του καθηγητή και του γιου του, ουσιαστικά όμως προσπαθεί να ξεθάψει εκείνους που διατέλεσαν τη σφαγή της 17^ης Οκτωβρίου 1961. Η προσπάθεια αυτή, η οποία είναι φοβερά σημαντική από ιστορικής άποψης (αποτέλεσε ακόμα και σχολικό βιβλίο, όπως μας πληροφορεί ο Ριχάρδος Σωμερίτης , ο οποίος έχει κάνει και την μετάφραση, στον πρόλογο) δεν αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, πολύ καλό δείγμα λογοτεχνικής γραφής. Νομίζω ότι αν το βιβλίο ήταν καθαρά ιστορικό, θα μπορούσε ίσως πιο εύκολα να κερδίσει την προσήλωση του αναγνώστη. Χωρίς να θέλω να φανώ σκληρή απέναντι στον συγγραφέα, τον οποίο εκτιμώ ιδιαίτερα για την πολιτική του δράση, μπορώ να πω ότι το συγκεκριμένο βιβλίο με κούρασε υπερβολικά, γεγονός που ίσως και να οφείλεται στο κακό, κατά τη γνώμη μου δέσιμο, μεταξύ της αστυνομικής και της ιστορικής πλοκής.

Προτείνω παρόλ’ αυτά να διαβαστεί, έτσι για να μαθαίνουμε γεγονότα που δεν μας είχε δοθεί ποτέ η δυνατότητα να γνωρίζουμε.

Δέσποινα Καβουσανάκη

Εξωτερικός Συνεργάτης