ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΜΑΪΚΛ ΓΟΥΙΝΤΕΡΜΠΟΤΟΜ Χρυσή Άρκτος Φεστιβάλ Βερολίνου 2003 17/10/2003

Μία φορά θα ήθελα να ξεκινήσω μία κριτική χωρίς να γράψω τα απίστευτα κουφά (που πολύ πιθανώς να μην ενδιαφέρουν κανέναν) που συμβαίνουν στη ζωή μου (και στη ζωή του καθενός δηλαδή) αλλά δυστυχώς δεν τα έχω καταφέρει ακόμα. Αυτό το απρόσωπο κοινό στο οποίο απευθύνομαι μου δίνει αρκετή ελευθερία (την υπόλοιπη την παίρνω από μόνη μου) ώστε να πω αυτά που μου συμβαίνουν και να ξαλαφρώσω εν τέλει. Κανείς δεν θα παραπονεθεί, ή έστω και να παραπονεθεί θα τα ακούσει αυτός και ο εαυτός του. Χα, του την έφερα!! (ναι, ναι, δεν ήθελα να τις αποφύγω τις βλακείες, αλλά πάλι παρουσιάστηκαν, διάολε!)

Τέλος πάντων. Και για να μπούμε στο προκείμενο που δεν είναι άλλο από την καινούρια ταινία του Μάικλ Γουιντερμπότομ το Στα σύνορα του Κόσμου ( In this world, Αγγλία 2003, Χρυσή ’Αρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2003 ), θα προσπαθήσω να ακουστώ για μία φορά κι εγώ σαν τους κριτικούς που γράφουν στις εφημερίδες και ξέρουν πραγματικά από σινεμά.

Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Η ταινία ξεκινάει με το στρατόπεδο Αφγανών προσφύγων στο Πακιστάν στο οποίο και κατοικούν τα δύο κεντρικά πρόσωπα του ντοκιμαντέρ (μια και αυτό είναι κατά βάση η ταινία). Ο ένας είναι ο Τζαμάλ , ένας αεικίνητος πιτσιρικάς ο οποίος δουλεύει προκειμένου να βοηθήσει τα μικρότερα αδέλφια του και ο άλλος είναι ο Εναγιατουλάχ , ένας ενήλικας πολύ ντροπαλός και συμμαζεμένος. Οι δυο τους, με την παρότρυνση και με την οικονομική βεβαίως βοήθεια των δικών τους, αποφασίζουν να κάνουν το μεγάλο βήμα και να φύγουν από το Πακιστάν με προορισμό το Λονδίνο όπου και θα αναζητήσουν μία καλύτερη τύχη. Αφού αποφασίζεται ο τρόπος με τον οποίο θα προσπαθήσουν να περάσουν στην Ευρώπη (οδικώς) και συλλέγονται τα κατάλληλα χρήματα, ο Τζαμάλ και ο Εναγιατουλάχ ξεκινάνε για το ταξίδι που μπορεί να τους κοστίσει και την ίδια τους τη ζωή.

Η ταινία από τη στιγμή αυτή και μετά, μετατρέπεται σε ένα τραγικό road movie όπου μας αποκαλύπτονται οι τρομερές δυσκολίες τις οποίες έχουν να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι από χώρες όπου η πολιτική κατάσταση είναι φρικτή. Άνθρωποι που προσπαθούν μια ζωή να ακολουθούν το δρόμο που τους χάραξε η θεοκρατική τους κυβέρνηση και να έχουν και να αντιμετωπίζουν τους πολέμους που «εκσυγχρονισμένες» κυβερνήσεις επιβάλουν. Η ταινία αποτελεί ένα καλογυρισμένο ντοκιμαντέρ, το οποίο εκτός από συγκινητικό είναι και άκρως αποκαλυπτικό για τις συνθήκες που επικρατούν κατά τη λαθρομετανάστευση.

Δεν ξέρω αν πολλοί θα θελήσουν να το δουν μια και το σινεμά κατά μία παράμετρό του αποτελεί ψυχαγωγία, παρόλα αυτά θεωρώ ότι καλό είναι να το παρακολουθήσουμε όλοι μια και πρέπει να γνωρίζουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζει και «προοδεύει» ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της γης. Δυστυχώς ζούμε σε ένα απαράδεκτο κόσμο, ευτυχισμένο (και αυτό σχετικό είναι) μόνο για ένα πολύ, μα πάρα πολύ μικρό τμήμα αυτού. Καλό είναι λοιπόν να μαθαίνουμε για την πλειονότητά του.

Δέσποινα Καβουσανάκη