ΕΝΤΕΚΑ ΛΕΠΤΑ 31/10/2003

ΕΝΤΕΚΑ ΛΕΠΤΑ

Πιστός στο ραντεβού του με το αναγνωστικό κοινό, ο Πάουλο Κοέλο, ιδιαίτερα αγαπητός και στη χώρα μας με βιβλία του όπως ο “Αλχημιστής” και το “Η Βερόνικα Αποφασίζει να πεθάνει”, κυκλοφόρησε το καινούριο του βιβλίο που καταπιάνεται με θέματα που συνήθως αποφεύγονται: την πορνεία και την σεξουαλικότητα. Η ηρωίδα των Έντεκα Λεπτών, η νεαρή Μαρία από την Βραζιλία, αφήνει το χωριό και την οικογένειά της για να πάει στη Γενεύη, όπου ένας μυστηριώδης ξένος της έχει υποσχεθεί ότι την περιμένει λαμπρή καριέρα και πολλά χρήματα. Φυσικά, οι υποσχέσεις του ξένου αποδεικνύονται ψεύτικες και η Μαρία καταλήγει να αρχίσει να εργάζεται ως πόρνη, μέσα από ένα μπαρ με το όνομα “Κοπακαμπάνα”. Εγκλωβισμένη σε μια απόφαση που και η ίδια δεν μπορεί να κατανοήσει τα κίνητρα και τις προθέσεις της, η Μαρία χάνει την πίστη της στον έρωτα και τις ρομαντικές προεκτάσεις του και μουδιάζει τις πραγματικές επιθυμίες της, ώσπου η γνωριμία της με έναν νεαρό διάσημο ζωγράφο της Γενεύης θα έρθει να αλλάξει όλα όσα θεωρούσε σταθερά, να την κλονίσει και να της υποδείξει έναν άλλο τρόπο ζωής και σκέψης.

Τα βιβλία του Πάολο Κοέλο, ασχέτως από την εκάστοτε θεματική τους, έχουν πάντα ως πυρήνα τους την αυτογνωσία και την προσωπική εξέλιξη μέσα από τις σχέσεις των ανθρώπων και τα Έντεκα Λεπτά συνεχίζουν αυτή την “παράδοση”. Η Μαρία, ξεκινάει τη ζωή της με αφέλεια και επιπολαιότητα, αφήνεται σε αποφάσεις της στιγμής και προσπαθεί να σιγάσει τη φωνή μέσα της που της λέει επίμονα, ότι όλα δεν είναι τόσο απλά. Συμφωνεί με τον εαυτό της πως μόλις συγκεντρώσει ένα επιθυμητό ποσό για να αγοράσει ένα αγρόκτημα στους γονείς της, τότε θα επιστρέψει πίσω στην πατρίδα της γεμάτη ψεύτικες αφηγήσεις για μια ανύπαρκτη λαμπρή καριέρα, έτοιμη να αποστομώσει τις χαιρέκακες συνομήλικές της και να προσφέρει περηφάνια στην οικογένειά της. Όμως δεν προγραμματίζει τη στιγμή, την αναβάλλει, την αφήνει στο μέλλον και φοβάται να καταπιαστεί μαζί της. Διαγράφει τον έρωτα, ως πράξη και ως συναίσθημα, κρύβοντάς τον πίσω από συνθήκες με τον εαυτό της, κόλπα για να μην πληγώνεται, να βγάζει τη ψυχή της καθαρή απ’ τη δουλειά της.

Ο Ραλφ, ο νεαρός ζωγράφος που θα γνωρίσει, θα καταφέρει να την πείσει να μη φοβάται να νιώσει και θα ξυπνήσει μέσα της πράγματα που η ίδια πίστευε ότι είχαν πεθάνει. Έχοντας το ίδιο πρόβλημα μαζί της και με μαζεμένους φόβους και πληγές, ενώ φαινομενικά θα έπρεπε να αισθάνεται απόλυτα ευτυχισμένος, ο Ραλφ θα βοηθήσει τη Μαρία και θα βοηθηθεί από αυτήν. Οι δυο τους θα αρχίσουν να διδάσκουν ο ένας στον άλλο τον έρωτα από την αρχή, ώσπου να επιστρέψουν σε μια κατάσταση ψυχικής αγνότητας που θα τους επιτρέψει να τον κοιτάξουν με άλλα μάτια και να αποφασίσουν αν θα ρισκάρουν ή όχι αυτό που ποτέ δεν εμφανίζεται στις ταινίες και τα βιβλία με χάπι εντ: το αν το όνειρο αντέχει, όταν μετουσιώνεται σε πραγματικότητα.

Είχε ειπωθεί ότι τα έργα του Πάολο Κοέλο θα έπαυαν να έχουν λόγο ύπαρξης με την έλευση του 21^ου αιώνα, κι αυτό γιατί οι θεματικές τους αφορούσαν αποκλειστικά την προηγούμενη εκατονταετία. Κι όμως, διαβάζοντας αυτό το βιβλίο του, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι προβλήματα που απασχολούσαν τον άνθρωπο πριν από χιλιάδες χρόνια εξακολουθούν να τον απασχολούν κι ως σήμερα και ότι υπάρχει τρόπος να λυθούν, αρκεί κανείς να έχει το κουράγιο να κοιτάξει κατάματα τους φόβους και τις συμβατικότητες που συντηρεί. Ο Κοέλο μιλά με σοβαρότητα για την σεξουαλικότητα, χωρίς να την απεκδύει απ’ την γήινη διάστασή της και να την καταντά θεωρητική πραγματεία. Πλάθει τους ήρωές του με αγάπη και κατανόηση για τους κόσμους τους, παραβάλει αποσπάσματα από το “ημερολόγιο” της Μαρίας και συμφιλιώνει την αντρική και τη γυναικεία φύση παραθέτοντας ιστορίες του Πλάτωνα και της εκκλησίας. Ψηλαφίζει τα θέματα του έρωτα, του ερωτισμού και της αγάπης χωρίς να φοβάται να φέρει άνω κάτω πατροπαράδοτες αντιλήψεις και να παρουσιάσει τον πόνο ως ναρκωτικό, που ο άνθρωπος το συνηθίζει και στηρίζει πάνω του σχέσεις και ζωές ολόκληρες. Τελικά, καταφέρνει ταυτόχρονα να πλάσει μια υπέροχη ιστορία, τόσο θλιβερή και σκοτεινή όσο αργότερα φωτεινή και απελευθερωτική, ενώ ταυτόχρονα καταλαβαίνει την ανθρώπινη ψυχή – ή ότι είναι αυτό που αποκαλούμε έτσι – καλύτερα από κάθε διπλωματούχο ψυχαναλυτή. Με λίγα λόγια, ένα υπέροχο βιβλίο που όπως και τα άλλα του Κοέλο, σε προκαλεί να το ξαναδιαβάσεις αμέσως μόλις γυρίσεις και την τελευταία του σελίδα.

Φωτεινή Δράκου