STOMP 12/8/2004

STOMP: Όπως λέμε...φαντασία!

Έχουν έρθει στο Ηρώδειο αλλά και στο πρώτο φεστιβάλ κρουστών που έγινε πέρυσι στην Πετρούπολη. Τώρα είναι έτοιμοι για την πρώτη τους εμφάνιση στο κοινό της Θεσσαλονίκης, στο θέατρο Δάσους από τις 30 Αυγούστου μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου. Είναι οι εκπληκτικοί Stomp. Σημαίνει χτυπάω το πόδι δυνατά. Σημαίνει επίσης μια ομάδα που δεν σταματάει να εξελίσσεται, να χορεύει, να χτυπάει δυνατά τα χέρια της πάνω σε κάθε είδους αντικείμενο καταγράφοντας τον ήχο της εποχής μας. Χρησιμοποιούν παλιά, άχρηστα αντικείμενα οικιακής ή βιομηχανικής χρήσης, τα οποία θέτουν στην υπηρεσία μιας ιδιότυπης θεατρικής λογικής. Τενεκέδες, κουβάδες, βαρέλια, σπιρτόκουτα, άδεια κουτάκια μπύρας, εφημερίδες, σκουπόξυλα, και παλιοσίδερα ακόμα και νεροχύτες ή κομμάτια παλιών αυτοκινήτων και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς γίνονται αυτοσχέδια όργανα μουσικής στα χέρια των performers, οι οποίοι σκηνοθετούν μια άκρως εντυπωσιακή παράσταση, ένα πολυ – θέαμα ήχου, κίνησης, σκηνικών, φωτισμού κλπ, που μαγεύει το κοινό. Με μια «μαγική» δύναμη αξιοποιώντας την ιδιότητα κάθε σώματος να παράγει ήχους, μεταμορφώνουν τα καθημερινά αυτά αντικείμενα σε πηγή εκρηκτικού, ασταμάτητου και μεταδοτικού ρυθμού. Μιλήσαμε με τον Steve και τον Luke, τους δημιουργούς τους και μας εκμυστηρεύτηκαν τα πιο τρελά τους όνειρα. Αυτά που κατάφεραν να κάνουν πραγματικότητα...

• Πως θα περιγράφατε τους STOMP;

STEVE: Είναι ένα θεατρικό έργο που δημιουργήθηκε από μουσικούς. Δεν έχει αφήγηση, δεν έχει διάλογους και δεν έχει κάποια ιδιαίτερη μελωδία, αλλά είναι ολοκληρωτικά βασισμένο στο ρυθμό. Οτιδήποτε συμβαίνει στο σόου, έχει απόλυτη σχέση με το ρυθμό. Η πρωταρχική οδηγία για όλες τις παραστάσεις είναι: ο ρυθμός, έρχεται πρώτος, η κίνηση έρχεται δεύτερη, και προσπαθούμε να κάνουμε το μείγμα πιο ενδιαφέρον και πιο ευχάριστο προσθέτοντας επίπεδα κωμωδίας σ’ αυτό.

• Από που αντλείτε τις ιδέες σας;

LUKE: Οι ιδέες έρχονται από οπουδήποτε. Κάποιες είναι η χρήση οργάνων – χεριού, γιατί εύκολα «δανείζονται» στον ρυθμό και στο χτύπο, όπως μια σκούπα, το χτύπημα ενός τενεκέ, ή σφυριών, τα οποία είναι αρκετά προφανή αντικείμενα. Άλλες ιδέες είναι πιο σουρεαλιστικές, όπως το βάδισμα ‘φορώντας’ βαρέλια λαδιού – η απλή ζωγραφική μικρών εικόνων, για παραδείγματα θα ήταν υπέροχο να είχαμε παπούτσια με τεράστιες σόλες και οι άνθρωποι να περπατούν πάνω σε αυτές. Το απόλυτο STOMP. Και σε μικρά πράγματα, όπου θέλεις να βάλεις και οπτικό εφέ μαζί με τον ήχο, για παράδειγμα να χρησιμοποιείς αναπτήρες, ή όταν προσπαθείς να κάνεις κάτι σιωπηλό, σε προκαλεί να το αφουγκραστείς και να συντονιστείς με αυτό. Με λίγα λόγια είναι όλα αντικείμενα καθημερινής χρήσεως, που οποιοσδήποτε μπορεί να βρει και να καταπιαστεί.

ST: Ναι οι περισσότερες ιδέες έρχονται από την καθημερινή μας ζωή, οπότε μπορεί να είναι σκούπες και αναπτήρες. Αλλά όποτε δημιουργούμε ένα σκετς, πάντα σκεφτόμαστε με όρους όχι μόνο ρυθμικής ποιότητας, ή την ηχητική ποιότητα των οργάνων, αλλά επίσης και του οπτικού αποτελέσματος που έχουν.

• Με ποια κριτήρια διαλέγετε τα άτομα που απαρτίζουν τους STOMP; Είναι μουσικοί, χορευτές, ή και τα δύο;

LUKE: Νομίζω οτι ψάχνουμε για προσωπικότητες. Μπορείς να διδάξεις κάποιον μέχρι κάποιο επίπεδο πως να παίξει κρουστά. Και επίσης μπορείς να διδάξεις κάποιον μέχρι κάποιο σημείο πως να ‘παίζει’. Αλλά δεν μπορείς να ‘βγάλεις’ την προσωπικότητα κάποιου, ή το χάρισμα του. Αυτό πρέπει να υπάρχει από την αρχή. Έτσι ψάχνεις για άτομα που έχουν την αίσθηση του ρυθμού, αλλά και την αίσθηση της περιπέτειας που θέλουν να συμμετέχουν στο project, αλλά και που θέλουν να δημιουργήσουν κάτι από μόνοι τους. Υπάρχει πολύς χώρος στους STOMP για άτομα να προσθέσουν τις δικές τους ιδέες και που θα βγάλουν τους δικούς τους χαρακτήρες, και αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Και αυτό πάλι είναι που το εμποδίζει να είναι απλά παραδομένο στον εαυτό του και να είναι απλά μια ασταμάτητη παράσταση κρουστών.

St: Είναι σαν να θέλεις να διδάξεις κάποιον τη γλώσσα των STOMP, την οποία όμως θα χρησιμοποιήσει με το δικό του τρόπο. Αυτό είναι το πιο σημαντικό, όταν αναζητάς κάποιον να συμμετέχει στους STOMP.

• Υπάρχει κάτι από το οποίο να μη μπορείτε να παράγετε μουσική;

LUKE: Μπορείς να φτιάξεις μουσική από τα πάντα, είτε είναι το χτύπημα ενός αλουμινένιου κουτιού αναψυκτικού, είτε μαζεύοντας βότσαλα στην παραλία. Είναι το τι θέλεις να κάνεις με αυτά και νομίζω ότι το δυσκολότερο στους STOMP, όταν προσπαθείς να σκηνοθετήσεις μια σκηνή είναι το οπτικό, πρέπει να έχει κάποιου είδους εσωτερική λογική, είτε αυτό βγάλει αποτέλεσμα κωμικό, είτε δραματικό, αρκεί να έχει κάτι, γιατί διαφορετικά, μπορούμε απλά να χτυπάμε ρυθμικά για πάντα. Οπότε η απάντηση είναι ναι, από τα πάντα. Το ερώτημα είναι το γιατί να το κάνεις.

STEVE: Nαι υπάρχουν αντικείμενα που δεν απέδωσαν, αλλά μόνο επειδή δεν ταίριαξαν στη ιδέα του show. Γιατί πάντα ένα καινούργιο στοιχείο πρέπει να ταιριάξει με τη ροή της παράστασης

• Επηρεάστηκε το show από την Αμερική;

LUKE: Νομίζω ότι το show είχε επηρεαστεί από την Αμερική πριν πάμε εκεί. Είτε από τους Nicholas Brother, είτε από τα υπέροχα χορευτικά κλακέτας, είτε το Funk, είτε τους ρυθμούς. Η ΝΥ., ή η φαντασία μας, η εκδοχή της ΝΥ στο κεφάλι μας, ήταν μια επιρροή για τους STOMP.

STEVE: Ναι, νομίζω ότι είναι σημαντικό να πούμε ότι στήνοντας την παράσταση, σίγουρα είχαμε επιρροές από πολλές παλιές Αμερικάνικες παραστάσεις και φιλμς. Αλλά συγχρόνως, επηρεαστήκαμε από συγκροτήματα, όπως οι Kodo από την Ιαπωνία, ή οι Burundi drummers από την Αφρική, που μπορούν να κάνουν ένα ολόκληρο show βασισμένο μόνο πάνω στον ρυθμό, που προφανώς είναι αυτό που θέλαμε να κάνουμε κι εμείς. Αλλά θέλαμε επίσης να δημιουργήσουμε και κάτι παράξενα Βρετανικό, και αυτό καταλήγει να είναι εκκεντρικά Βρετανικό.

Όταν πρωτοστήσαμε το Show, σκεφτήκαμε ότι ίσως κάτι καλό να γινότανε με αυτό. Τεντώσαμε τον λαιμό μας και στήσαμε αυτό το show από 8 σκετς και το πρωτοπαρουσιάσαμε στο φεστιβάλ Εδιμβούργου το 91’ και αυτό απλά απογειώθηκε. Από εκεί φύγαμε σχεδόν αμέσως για την Αυστραλία, σε περιοδεία σε όλα τα Φεστιβάλ της Νοτιοανατολικής Αυστραλίας και από τότε δεν έχουμε κοιτάξει ποτέ ξανά πίσω.

• Μπορεί ο οποιοσδήποτε να το κάνει αυτό;

LUKE: Νομίζω ότι οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει STOMP. Έχουμε κάνει shows στο Μπράιτον της Αγγλίας, στη Μελβούρνη στην Αυστραλία, οπού πήραμε 15-20 έξτρα άτομα, όχι σε οντισιόν, αλλά απλούς ανθρώπους που τους άρεσε και τους εκπαιδεύσαμε στο show. Όλοι μπορούν να κάνουν STOMP έως ένα επίπεδο, προφανώς χρειάζονται διαφορετικά επίπεδα. Κάποιοι άνθρωποι μπορούν, ξέρετε, τους δίνεις τη φαντασία και κάνουν απίθανα πράγματα. Κάποιοι φτάνουν έως ένα σημείο. Άλλοι μπορούν να κάνουν ρυθμό με τα χέρια τους και τα πόδια τους και όλοι μπορούν να παίξουν ‘τύμπανα’. Όλοι παίζουν τα τύμπανα όλη την ώρα. Αυτό εισπράττει κατά ένα μέρος το κοινό από την παράσταση. Οι περισσότεροι μας λένε «Χτυπάω το τραπέζι της κουζίνας, ή σκουπίζω με τη σκούπα, αλλά ποτέ δε σκέφτηκα να το κάνω παράσταση».

• Έχουν οι STOMP μήνυμα;

STEVE: Αν υπάρχει μήνυμα (που όλοι το περιμένουν από το θέατρο) είναι το ότι μπορείς να φτιάξεις κάτι από το τίποτα. Χρησιμοποιώντας άχρηστα, οικιακά και βιομηχανικά αντικείμενα από την ίδια τους τη φύση, προκαλείς το θέμα των απορριμμάτων, προκαλείς την ιδέα της κουλτούρας, ως κάτι διανοουμενίστικο ή κάτι το απροκάλυπτο (που σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο να αγοράσεις τσέλο, ή ντραμ σετ για να φτιάξεις). Υπάρχει ακόμα ένα στοιχείο ιεροτελεστίας στη δουλειά μας: Γενικά όλοι σχολιάζουν το ότι μερικά από τα κομμάτια του show είναι σχεδόν tribal. Το STOMP έχει χαρακτηρισθεί ως μιούζικαλ χωρίς μουσική.....Παρ’ ότι το show είναι στην πραγματικότητα μια διαδοχή από διαφορετικά κομμάτια, υπάρχει το στοιχείο του να γνωρίσεις καλύτερα τον χαρακτήρα των εκτελεστών, μέσω του show, επομένως έχει να κάνει με τη δυναμική του γκρουπ, και πως ευρύτατα αντίθετες προσωπικότητες μπορούν να δουλέψουν μαζί.

Πέρα από αυτό, έχει να κάνει με τη γενική στάση του γκρουπ. Θέλουμε να διασκεδάσουμε, να ξεσηκώσουμε, να εμπνεύσουμε. Νιώθουμε να έχουμε επιτύχει, όταν το κοινό φεύγοντας από την παράσταση προσπαθεί να παίξει οποιοδήποτε αντικείμενο συναντήσει στο δρόμο του.

• Με τι εντυπώσεις περιμένετε να φύγει το κοινό;

LUKE: Το show των STOMP ξεσηκώνει, και νομίζω ότι η ιδέα είναι υπερβολικά απλή, και δεν πιστεύω ότι τίθενται ερωτήματα επί τούτου, μα είναι εκτελεσμένο με υπερβολικό ενθουσιασμό, με πολύ γλύκα και πολύ ενέργεια. Νομίζω λοιπόν ότι το κοινό φεύγει με την αίσθηση του: λοιπόν είναι μια τόσο απλή ιδέα, και όμως δουλεύει τόσο καλά. «Είχα μία ιδέα την οποία ποτέ δεν υλοποίησα, θα πάω και θα τη δοκιμάσω», και δε σημαίνει απαραίτητα μια ρυθμική ιδέα, μπορεί να είναι οποιαδήποτε ιδέα. Λοιπόν, ελπίζω να είναι μια θετική προτροπή «Σήκω πάνω και κάνε το».

Atraktos.Net