ΒΕΡΝΟΝ, Ο ΜΙΚΡΟΣ ΘΕΟΣ 6/9/2004

Και ναι! Μετά από ένα μήνα σκληρής προσπάθειας για να κάνω όσα δεν έκανα τους υπόλοιπους 11, γύρισα εξαντλημένη ψυχολογικά στην Αθήνα όπου και προσπαθώ να προσαρμοστώ σε ένα ελάχιστα φιλικό περιβάλλον. Διότι ρε γαμώτο δεν είναι μόνο ότι επιστρέφω σε μία πόλη όπου τρώει ηδονικά τους κατοίκους της αλλά και το ότι έφυγα από μία άλλη που τους θρέφει και μάλιστα καλά. Γκρίνιες, γκρίνιες, γκρίνιες συνέχεια θα μου πείτε και δίκιο θα έχετε. Αλλά μετά από ένα πανηγυριώτικο Αύγουστο οπου το παραμικρό κατσούφιασμα θεωρούνταν ανθελληνική συμπεριφορά, νομίζω ότι δικαιούμαι να εκδηλώνομαι με αυτον τον τρόπο.

Και μέσα λοιπόν σε αυτο το κλίμα «παραδεισένιας ευφορίας» που οφείλεται τόσο στις προσωπικές μου δυσκολίες όσο και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει γενικά ο κόσμος (ανεργία και ακρίβεια στην Ελλάδα, πόλεμος στο Ιράκ, ύπαρξη του Μπους κλπ) μου έρχεται στο μυαλό το βιβλίο του DBC Pierre Βέρνον, ο μικρός Θεός (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2004. Βραβείο Booker 2002).

Με δυο λόγια: επιτομή της σύγχρονης αμερικάνικης και όχι μόνο κοινωνίας όπου τα προβλήματα έχουν μετατοπιστεί από τους ενήλικους στους ανήλικους των οποίων η ζωή διαμορφώνεται όσο και καθορίζεται από τα media.

Με πολλά λόγια: στο Μαρτίριο της Πολιτείας του Τέξας ένας έφηβος σκοτώνει δεκαέξι συμμαθητές του και αυτοκτονεί. Ο δεκαπεντάχρονος Βέρνον, ο πιο στενός φίλος του ανήλικου δολοφόνου, ενώ είναι καταφανώς αθώος ανακρίνεται γιατί μοιάζει με ένοχο. Δεν κλαίει, δεν χτυπιέται με απόγνωση. Στέκεται απαθής. Κι ενώ η υπόθεση πάει να κλείσει άδοξα, εμφανίζεται ένας δήθεν ρεπόρτερ, ο Λάλι, ο οποίος χτίζει την ανύπαρκτη ώς τότε καριέρα του στην πλάτη του Βέρνον. H τηλεόραση παραληρεί, η κοινή γνώμη κατασκευάζεται, τα δεδομένα αλλάζουν. H δίκη γίνεται, όμως η υπόθεση περιπλέκεται με απρόοπτο τρόπο, όταν η πτέρυγα των μελλοθανάτων μετατρέπεται σε ριάλιτι και το κοινό ψηφίζει ποιανού σειρά είναι να πεθάνει...

Το βιβλίο του Pierre διακρίνεται για την απίστευση ταχύτητα αφήγησης και για τον πολύ γρήγορο ρυθμό του (στοιχεία τα οποία αποδίδονται πολύ καλά στα ελληνικά εξαιτίας της φοβερής δουλειάς της μεταφράστριας Βάκυς Τόμπρου). Ο αφηγητής Βέρνον έχει μία φοβερή ειλικρίνεια, εξαιρετικό χιούμορ και έντονη ευφυία η οποία συνοδεύεται από εμμονές και φοβίες τις οποίες και γνωρίζει την αιτία (εξαιρετικές όλες οι ατάκες στο βιβλίο που έχουν να κάνουν με το περιβόητο μαχαίρι. Όταν το διαβάσετε θα με θυμηθείτε) και δεν διστάζει να τις κατονομάσει. Πέρα όμως από το προσωπικό στοιχείο, μία πολύ ενδιαφέρουσα παράμετρος του βιβλίου αποτελεί η σύνδεση της κοινωνίας με την τηλεόραση. Πώς κατασκευάζεται η εικόνα από τα μίντια, πώς κατευθύνονται τα πλήθη, πώς πιστεύουμε αυτό που δείχνουν οι κάμερες και όχι αυτό που βλέπουμε με τα ίδια μας τα μάτια. Ένα βιβλίο ουσιαστικά για την παντοκρατορία της τηλεόρασης και για την επιρροή της σε όλους μας. Μην παραλείψετε να το διαβάσετε.

Δέσποινα Καβουσανάκη