ESCONDIDA JOLIE HOLLAND Anti- 2004 25/10/2004

THE LITTLE BIRDS SING THE SWEETEST SONGS…

Είναι πάνω από μία ώρα που στέκομαι ακίνητος μπροστά στο πληκτρολόγιο προσπαθώντας να βρω μια κατάλληλη εισαγωγή για την Jolie Holland. Κι είναι η τέταρτη φορά που ακούω συνεχόμενα το CD της χαζεύοντας τον τρόπο που τραγουδάει, τη φωνή της, τους στίχους της, τις μελωδίες που ακούγονται σα να ξεπήδησαν από παλιούς δίσκους 78 στροφών, χωρίς τους θορύβους απ’ τις γρατσουνιές, τον στατικό ηλεκτρισμό και τις βρωμιές. Διάφανες, κρυστάλλινες, χωρίς φθορά και πηδήματα της βελόνας. Με την ίδια όμως μαγεία που είχαν εκείνοι οι δίσκοι, αναπαράγοντας ορισμένες απ’ τις στιγμές που έκαναν την αμερικάνικη μουσική σπουδαία. Blues, jazz, folk, λίγη κάντρι, όλα αναμιγνύονται σε έναν απ’ τους πιο όμορφους δίσκους που κυκλοφόρησαν το 2004.

To Escondida είναι η δική της κατάθεση για τη μουσική που λατρεύει, με την υπέροχη φωνή της να κυριαρχεί και με την [πολύ διακριτική] συνοδεία μουσικών να περνάει σχεδόν απαρατήρητη. Τραγούδια απλά, χωρίς περίπλοκες ενορχηστρώσεις, που βασίζονται στη μελωδική της αφήγηση και, κυρίως, στη φωνή της.

Η Jolie Holland είναι μια χαρισματική τραγουδοποιός. Και ακόμα πιο χαρισματική τραγουδίστρια. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Χιούστον του Τέξας, με ρίζες Κρεολής, είναι αυτοδίδακτη μουσικός και το πρώτο της κομμάτι το έγραψε στα έξι της χρόνια στο παιδικό της πιάνο. Στα επτά της έγραψε το πρώτο της ποίημα. Για κάποια που μεγαλώνει στο Τέξας και στη Νέα Ορλεάνη ανάμεσα σε μουσικούς, καλλιτέχνες του τσίρκο και μαριονετίστες είναι μάλλον φυσικό να εγκαταλείψει νωρίς την ιδέα των σπουδών και να κάνει κάτι πιο δημιουργικό. Μετακομίζει στη Δυτική Ακτή το 1996 και απ’ το San Francisco βρίσκεται στο Βανκούβερ του Καναδά. Σχηματίζει το ντουέτο των Be Good Tanyas και μετά την κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ τους [Blue Horse] συνεχίζει σόλο, κυκλοφορώντας πέρσι το Catalpa. Ένα άλμπουμ που άρχισε να μοιράζει στους φίλους της και να πουλάει στις ζωντανές εμφανίσεις της, μέχρι που άρχισε να έχει διανομή στο CDBaby.com, με παραγγελίες από κάθε άκρη του κόσμου και πολύ καλές κριτικές. Το Escondida είναι η πρώτη επίσημη κυκλοφορία της, αποκαλύπτοντας ένα πολύ μεγάλο ταλέντο.

Την σύγκριναν [ατυχώς] με την Norah Jones. Δεν υπάρχει περιθώριο για σύγκριση. Η Jolie Holland έχει περισσότερη συγγένεια με την Billie Holiday και τον Woody Guthrie, παρά την αποστειρωμένη pop-jazz της Norah Jones. Είναι σα να συγκρίνεις την μπαρότσαρκα σε μέρη που συχνάζουν οι τελευταίοι εναπομείναντες beatniks με μια βόλτα στα Starbucks, όπως πολύ πετυχημένα έγραψαν οι New York Times. Τα τραγούδια της Holland άλλωστε είναι «ποθοπλάνταχτα» και οι στίχοι της δεν θα έβγαιναν ποτέ από «καθώς πρέπει» στόμα. Προσέξτε πως διηγείται στο «old fashion morphine» τον τρόπο που έκλεβε τα χάπια μορφίνης απ’ τον ετοιμοθάνατο, καρκινοπαθή παππού της και στη συνέχεια έπαιρνε το λεωφορείο για το σπίτι [!], τον τρόπο που δημιουργεί έναν πολύχρωμο κόσμο με τρένα του μεσονυχτίου, απόγνωση κι ελπίδα, πώς ζωντανεύει τον υπόγειο νυχτερινό μικρόκοσμο με έναν μοναδικό τρόπο. Φέρνει στο νου τον Tom Waits και τον τρόπο που τραγούδαγε για downtown trains. H αντικοινωνική περσόνα της δεν ενδείκνυται για showbiz και σταριλίκια, είναι ήδη αρκετά γνωστή, ωστόσο, όλες οι τελευταίες εμφανίσεις της είναι sold out και δεν υπάρχει περίπτωση να την αγνοήσεις, αν την πάρεις είδηση!

«It was good enough for my papa, it’s good enough for me…»

Το άλμπουμ ξεκινάει με το «Sascha», με τη φωνή της ν’ απλώνεται πάνω σ’ ένα brushed jazzy drum και να τραγουδάει «I’m wandering around on a cloud», θυμίζοντας την Billie Holiday. Αναφέρεται σε μια αγάπη χωρίς ανταπόδοση, όπως και τα πιο πολλά τραγούδια στο δίσκο. Ο Ara Anderson συνοδεύει στην τρομπέτα. H χροιά της είναι πιο κοριτσίστικη απ’ της K.D.Lang, στη πρώτη ακρόαση όμως ήταν η πρώτη που μου ήρθε στο μυαλό καθώς ξεδιπλώνονταν τα τραγούδια της.

Στο σπαραξικάρδιο «Black stars» που ακολουθεί τραγουδάει «though I was dim when you arrived / it was as if we had both died / and gone somewhere else / you and myself». Ενσωματώνει «ασυνάρτητες» folk μελωδίες σε jazz τέμπο χωρίς να το πάρεις είδηση και το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα γοητευτικό.

Στο «Amen» το ρυθμό δίνει το πιάνο και τραγουδάει «I’m going to fly all night down to see you», οι λέξεις τονίζονται και εκφέρονται λες κι είναι πνευστό όργανο, ακούγεται σαν επιδέξιος ρήτορας κι όχι σαν μια απλή jazz τραγουδίστρια.

Η διασκευή της στο παραδοσιακό «Mad Tom of Bedlam» με συνοδεία μόνο drums θυμίζει Coltrane και είναι απ’ τα highlights του δίσκου. Ήταν και το πρώτο τραγούδι που άκουσα απ’ το δίσκο και με ενθουσίασε.

Το Poor girl’s blues είναι ένα πολύ καλογραμμένο country-blues τραγούδι, με υπέροχους στίχους και τη συνοδεία slide ακουστικής κιθάρας, όπου τραγουδάει «I got a couple of food stamps and a caffeine buzz» και γίνεται για λίγο country diva.

Στο επίσης country «Goodbye California» θα μπορούσε να είχε κάνει ένα ονειρεμένο ντουέτο με τον Johnny Cash, αν είχε προλάβει να βγάλει το δίσκο πέντε χρόνια νωρίτερα. Η πιο ρυθμική στιγμή του δίσκου.

Το «Do you?» Είναι άλλη μια τραγική στιγμή, ένα πικρό τραγούδι αγάπης, που καταλήγει μελοδραματικά κι απεγνωσμένα «You motherfucker, I wanted you…», με το σφύριγμα του θύτη να κάνει ένα πέρασμα μέσα στο τραγούδι!

Στο Darling Ukelele κάνει ότι λέει κι ο τίτλος, παίζει ukulele με τη συνοδεία μουσικού «πριονιού», δημιουργώντας μια τρυφερή και ταυτόχρονα στοιχειωμένη ατμόσφαιρα. Ξεχωριστό κομμάτι, εντελώς ιδιαίτερο. Λείπουν μόνο οι ανθρωποφάγοι απ’ το Delicatessen!

To «Damn Shame» είναι ένα καταθλιπτικό τραγούδι χωρισμού. Ίσως το καλύτερο τραγούδι του δίσκου. Απλά υπέροχο.

Το σύντομο και συμπαθητικό «Tiny idyll» ξεκινάει με ήχους από μεταλόφωνο και μιλάει για τη διαδρομή προς την Καλιφόρνια, gong down the road. Ένα νοητό ταξίδι. Με συνοδεία τρομπέτας, ukulele και jazzy drums προετοιμάζει το έδαφος για το φινάλε. Το «Fade Coat Blue» που κλείνει το δίσκο είναι ένα παραδοσιακό τραγούδι του εμφυλίου, μια μπαλάντα του 1860 για την μάταια θυσία τόσων στρατιωτών, που ακούγεται υπερβολικά σύγχρονο.

Το Escondida είναι ένας απολαυστικός δίσκος. Δεν είναι τυχαίο το ότι ξετρέλανε τον Tom Waits και τoν κυκλοφόρησε στην Anti-Records [θυγατρική της Epitaph]. Στις ηχογραφήσεις, εκτός απ’ τον Anderson στη τρομπέτα, συμμετέχουν ο βετεράνος jazz ντράμερ Dave Mihaly κι ο κιθαρίστας Brian Miller. Αναμφίβολα ένας απ’ τους δίσκους της χρονιάς…

Τάσος m.hulot