ΚΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΕΔΡΟ ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ 29/10/2004

Κάθε μέρα σκέφτομαι να πάω να γραφτώ στο γυμναστήριο, άλλα όλο το αναβάλλω ρε γαμώτο. Κάθε φορά βέβαια για διαφορετικούς λόγους. Να, την προηγούμενη βδομάδα για παράδειγμα, δεν πήγα γιατί σκεφτόμουνα πώς θα καταφέρω να πληρώσω τα κοινόχρηστα φέτος αν πηγαίνω και γυμναστήριο. Κόψε λοιπόν το γυμναστήριο για να εξισορροπήσεις την επιπλέον αύξηση του πετρελαίου. Ωραία. Αυτή όμως τη βδομάδα που ο καιρός είναι φανταστικός, ξέχασα το πετρέλαιο και το γύρισα στις βόλτες. Τουτέστιν: πώς μπορώ να κλείνομαι μέσα σε μία δύσοσμη αίθουσα ενώ μπορώ να βρίσκομαι τουλάχιστον στους δρόμους (γιατί για τη δυσοσμία, δεν το συζητάμε, η καυσαερίλα που αποπνέει η Αθήνα είναι το κάτι άλλο) και να κάνω βόλτα; Για να δούμε τι θα βρω ως δικαιολογία την επόμενη βδομάδα για να μην πάω στο γυμναστήριο. Πάντα εκπλήξεις είμαι, τρομάρα μου!!!

Τέλος πάντων. Λέω σήμερα παρόλο το πολύ καλό κλίμα να κλειστώ σε μία αίθουσα και να δω το Τριστάνα του Μπουνιουέλ. Ε, να μορφωθώ και λίγο γιατί όλη μέρα στη δουλειά, πάλι δεν πήρα τίποτα γαμώτο. Την προηγούμενη βδομάδα δε, πήγα και είδα την καινούρια ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ, το Κακή Εκπαίδευση (La Mala Educacion, Ισπανία 2004) και ομολογουμένως εντυπωσιάστηκα.

Και πήγα να τη δω όχι γιατί διάβασα καλές κριτικές ή μου άρεσε το στόρι, αλλά επειδή την είχε σκηνοθετήσει ο Αλμοδόβαρ, του οποίου οι ταινίες μου έχουν αφήσει πολύ καλές αναμνήσεις. Τι να πρωτοθυμηθώ: ο Λαβύρινθος του πάθους, Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, Πέμι, Λούσι, Μπομ και τα άλλα κορίτσια, Καυτή Σάρκα, Όλα για τη μητέρα μου, Μίλα της; Φοβερές ταινίες μία προς μία, που εκτός από τα πολύ ενδιαφέροντα σενάριά τους ήταν όλες τους δεξιοτεχνικά σκηνοθετημένες, από έναν ιδιαίτερα εκκεντρικό σκηνοθέτη που μας εξοικείωνε κάθε φορά και περισσότερο με την ύπαρξη των ομοφυλόφιλων, των τραβεστί των ναρκομανών.

Για μένα τουλάχιστον, ο Αλμοδόβαρ μπορεί να συγκριθεί με τον Μπουνιουέλ στο ότι μου βγάζουν ακριβώς τα ίδια συναισθήματα. Αν και οι ταινίες τους διαδραματίζονται σε εντελώς διαφορετικά κοινωνικά και πολιτκά περιβάλλοντα, εντούτοις έχουν πολλά κοινά ως προς το τι βλέπουν ουσιώδες σε μία ιστορία. Στις ταινίες του Μπουνιουέλ, το ουσιώδες ταυτίζεται με το σουρεαλιστικό, στις ταινίες του Αλμοδοβάρ, το ουσιώδες ταυτίζεται με το περιθωριακό. Βασικό στοιχείο και των δύο σκηνοθετών είναι το πολιτικό, χωρίς το οποίο δεν μπορεί να νοηθεί ούτε ας πούμε ο Εξολοθρευτής Άγγελος, ούτε το Κακή Εκπαίδευση, η τελευταία εξαιρετική σκηνοθετικά ταινία του Αλμοδόβαρ (La Mala Educacion, Ισπανία 2004).

Το Κακή Εκπαίδευση αποτελεί επιτομή συγκεκριμένα της εκπαιδευτικής πολιτικής που ίσχυε επί Φράνκο στα καθολικά σχολεία της Ισπανίας. Χωρίς βεβαίως, να μπορώ να κάνω μία αντίστοιχη ανάλυση όπως ο Δανίκας στα Νέα, μπορώ σίγουρα να διακρίνω την λεπτή πολιτική χροιά που διαπνέει όλη την ταινία του Αλμοδόβαρ, με κύρια στοιχεία την απαράδεκτη συμπεριφορά των καθολικών παπάδων-δασκάλων, οι οποίοι αποπλανούν τους ανήλικους μαθητές τους προς δική τους ευχαρίστηση.

Επειδή δεν θέλω να σας πω πολλά για την ταινία, μια και αυτή προχωράει με συνεχείς ανατροπές, το μόνο στο οποίο θα αναφερθώ ακόμα είναι η εκπληκτική ικανότητα του Ισπανού σκηνοθέτη να σε εξοικειώνει με καταστάσεις τις οποίες ποτέ δεν έχεις και ούτε πρόκειται να ζήσεις. Είναι φοβερά ζεστό το συναίσθημα που σου προκαλεί, χωρίς αυτό το αποπνέει ίχνος αισθητισμού ή υπερβολής. Νομίζω ότι το Κακή Εκπαίδευση είναι ένα από τα ωραιότερα φιλμς που έχω δει τελευταία και ένα από τα πιο ώριμα του Αλμοδόβαρ. Αξίζει ασυζητητί.

Δέσποινα Καβουσανάκη