VAN LEAR ROSE LORETTA LYNN Polydor 8/12/2004

Είναι φορές που πιάνεις τον εαυτό σου να μη μπορεί να ξεχάσει τη χροιά και το ηχόχρωμα μιας φωνής. Πόσο μάλλον μιας φωνής που τραγουδάει.. Tώρα που το σκέφτομαι υπάρχουν τόσες πολλές φωνές που δε μπορώ να ξεχάσω που μου φαίνεται αδιανόητο να προσπαθήσω να τις καταμετρήσω.. Kάθε μια από αυτές μοιάζει να έχει τη δική της ιστορία, μια ιστορία που τρέχει πάνω στους στίχους, στον τόνο, στο ξέσπασμα, στο ψιθύρισμα.. Kάπως έτσι παρουσιάζεται και η Loretta Lynn μέσα από τα τραγούδια του τελευταίου τη δίσκου “Van Lear Rose”, ο οποίος κυκλοφόρησε τον περασμένο Απρίλιο. Στα 69 της χρόνια μοιάζει να μας διηγείται τη δική της ιστορία όπως άλλωστε και κλείνει στο τελευταίο τραγούδι με τίτλο “Story of my life”: “Nothalfbadforthisol’ KYgirl, Iguess... Here’s the story of my life. Listen close, I’ll tell it twice.”

Και επειδή εμένα μου αρέσουν οι ιστορίες παντός είδους θα σας διηγηθώ μια μικρή (μη φοβάστε..). Κάποτε σε μια επαρχιακή πόλη των Η.Π.Α. ονόματι Butcher Holler στο Kentucky γεννήθηκε ένα κοριτσάκι (θαρρώ πως ήταν το 1935) και οι γονείς της Clara και Ted Webb της έδωσαν το όνομα Loretta. Και επειδή το Kentucky αγαπούσε τις παραδόσεις, τις αγάπησε και η Loretta. Γι’ αυτό μεγάλωσε ακούγοντας country μουσική ενώ δεν άργησε πολύ για να γίνει κυρία Lynn αφού στα δεκατρία της μόλις χρόνια παντρεύτηκε τον Oliver Lynn. Μέχρι τα 18 της είχε ήδη τρία παιδιά ενώ όσο περνούσαν τα χρόνια τόσο η φωνή της προσπαθούσε να δραπετεύσει και να βγει προς τα έξω, να τραγουδήσει, να ξεκινήσει να διηγείται ιστορίες.. Το 1961 τα κατάφερε και από τότε δε σταμάτησε ποτέ.. Η Loretta έγινε είδωλο για όλους εκείνους που δεν ξέχασαν ποτέ τι σημαίνει country. Ένας από αυτούς πρέπει να ήταν και ένας τύπος ονόματι Jack White ο οποίος – κατά δεκαετίες μικρότερος- έγινε είδωλο ανά τον κόσμο για παρόμοιους λόγους: ήξερε να γράφει τραγούδια, να τραγουδάει και να παίζει κιθάρα μανιωδώς· και το έκανε καλά και συνεχίζει να το κάνει καλά. Όντας είδωλο, λοιπόν, θέλησε να βρεθεί κοντά στο δικό του είδωλο, στη Loretta. Να ακούσει τις ιστορίες της να ξεδιπλώνονται μπροστά του, να μπει και αυτός μέσα στην πορεία τους, να γίνει συνοδοιπόρος. Και για να μην τα πολυλογούμε, τα πρακτικά καταγράφηκαν: σε ένα μικρό στούντιο στο Nashville ο Jack White, μέλος της πολύκροτης μπάντας White Stripes και ο δίσκος της οποίας “White Blood Cells” το 2001 ήταν αφιερωμένος στο American icon Loretta Lynn, έκανε παραγωγή, έπαιξε κιθάρα, τραγούδησε κιόλας με την αγαπημένη του Loretta και έφυγε με τη βαλίτσα του γεμάτη αναμνήσεις από τις ιστορίες της.

Τέσσερα χρόνια μετά τον τελευταίο της δίσκο η Loretta Lynn, μετά από πενήντα περίπου δίσκους, μοιάζει κατασταλαγμένη και πιο ώριμη από ποτέ. Θα μου πείτε 69 χρονών είναι, καιρός ήταν. Πόσοι, όμως, μπορούν να δημιουργήσουν κάτι καλό υπό το βάρος της κορυφής; Και η Loretta όχι μόνο δημιουργεί αλλά δημιουργεί κάτι πολύ καλό. Στο πρώτο άκουσμα των χορδών της κιθάρας ταξιδεύεις ήδη εκεί που δεν υπάρχουν trendy club-ακια και cocktails αλλά η παλιά καλή αμερικάνικη μπάρα, ένα μπουκάλι ουίσκι, η πολυθρόνα στη βεράντα, ο σκύλος στον κήπο και τα καπέλα με το μεγάλο γείσο (λέγε με cowboy). Στο road trip του μυαλού σου ακούς ξαφνικά μια γνώριμη φωνή: στο δεύτερο κομμάτι του δίσκου “Portland Oregon” ο Jack και η Loretta κάνουν ντουέτο και τραγουδάνε “Well Portland Oregon and sloe gin fizz/ If that ain’t love then tell me what is”.. Στάση 6 και έχεις ήδη φτάσει στο βουνό: “High on a mountain top” όπου για να χορέψεις πρέπει να ακονίσεις τα σπιρούνια σου και να πεις με νόημα “We live, we love, and we laugh a lot”.

Μετά το γλέντι έρχεται η περισυλλογή γι’ αυτό κάτσε και άκου μια γυναίκα που υπό τον ήχο μιας επαναλαμβανόμενης μελωδίας στη κιθάρα αναπολεί φωναχτά και θυμάται πώς ήταν τότε στο Butcher Holler όταν φορούσε τα “Little Red Shoes”. Μια στάση πριν το τέλος το παρελθόν γίνεται παρόν και η Loretta δε μπορεί να σβήσει την ανάμνηση του άντρα της Oliver, ο οποίος πέθανε το 1996. Η «παρουσία» του υπάρχει καθόλη τη διάρκεια του album και στο κομμάτι “Miss being Mrs” η Loretta μας εξομολογείται τη μοναξιά μιας χήρας: "I took off my wedding band/And put it on my right hand/I miss being Mrs. tonight.". Φωνή και κιθάρα γίνονται ένα και εγώ βάζω το κομμάτι στο repeat.

Οι τίτλοι τέλους πέφτουν και το “The story of my life” τη δικαιώνει για μια ακόμη φορά. Στα 69 της δε χρειάζεται να αποδείξει τίποτα σε κανέναν παρά μόνο στον εαυτό της. Σύζυγος, μητέρα, συνθέτρια (όλα τα τραγούδα του δίσκου είναι δικά της) και τραγουδίστρια κλάσης μοιάζει να τα έχει κάνει όλα. Οι ιστορίες που μας διηγείται δεν χρειάζονται και πολλά συνοδευτικά: τον Jack White στην κιθάρα να τη κοιτάει στα μάτια και τη συντροφιά μιας μοναχικής βραδιάς.. “ Next day we knew last night got drunk/ But we loved enough for the both of us..”

Κική Κηρυττοπούλου