SYNCH FESTIVAL 2nd Day: Tortoise, Tuxedomoon + Γιώργος Μάγγας, Radian, Liars, Jamie Lidell, Fennesz κ.ά. 02/07/2005 Τεχνολογικό & Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου 5/7/2005

Αν εξαιρέσουμε το Rockwave Festival και το Φεστιβάλ της ΚΝΕ, δεν έχω παρευρεθεί σε event που χαρακτηρίζεται με τον όρο αυτό. Ούτε Glastonbury, ούτε Coachella, ούτε Rock Am Ring, ούτε Sonar, ούτε τίποτα! Το Σάββατο 2 Ιουλίου, όμως, το Synch Festival με «ξεπαρθένεψε», αλλά τέτοιον οργασμό δεν τον περίμενα!

Μπορώ να γεμίσω ατέλειωτες εικονικές σελίδες του Word για να αποτυπώσω τις εντυπώσεις μου από τη δεύτερη βραδιά του μοναδικού για τα ελληνικά δεδομένα γεγονότος που λαμβάνει χώρα εδώ και δύο χρόνια στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο του Λαυρίου. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο σύντομος γίνεται (αν και είναι δύσκολο) για να εκφράσω τα πράγματα που με ικανοποίησαν και αυτά τα λίγα που με προβλημάτισαν τόσο για το μουσικό μέρος, όσο και για το διοργανωτικό.

Ο χώρος: το Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο του Λαυρίου είναι ένας πανέμορφος χώρος, εντυπωσιακός για την ανακατασκευή των παλιών του κτιρίων, και ιδανικός για να διοργανωθεί ένα φεστιβάλ τέτοιου χαρακτήρα όπως αυτό του Synch. Το Open Theater είναι ικανοποιητικά μεγάλο για να φιλοξενήσει συναυλίες που θα προσελκύσουν πολύ κόσμο, τα Machinery 1 & 2 εξυπηρετούν τους ρόλους για τους οποίους χρησιμοποιήθηκαν (ονόματα λίγο χαμηλότερου βεληνεκούς και φιλοξενία της ενότητας Synch Arts αντίστοιχα), το Archive μικρό, αλλά λειτουργικό για τα πειραματικά γκρουπ που εμφανίζονται, το θερινό σινεμά πανέμορφο με τα μαξιλάρια στο έδαφος για να μην πιάνεσαι και το… χειμερινό σινεμά απλό, σαν μικρή αίθουσα εργαστηρίου στο πανεπιστήμιο, ενώ η τέντα που έλαβε χώρα η dance ενότητα αισθητικά δεν ταίριαζε με το όλο περιβάλλον.

Ενότητα 2.13: Η μοναδική ολοκληρωμένη προβολή που παρακολούθησα ήταν αυτή που ξεκίνησε γύρω στις 19.20 στην κλειστή αίθουσα και αφορούσε την ενότητα 2.13. Υπεύθυνός της ήταν ο Νίκος Βελιώτης (ναι, ο βιολοντσελίστας). Τα βίντεο που προβάλλονταν ήταν διάρκειας 2 λεπτών και 13 δευτερολέπτων και προβλήθηκαν 13 τέτοιας ιδιότητας. Δεν εντυπωσιάστηκα, περισσότερο έμοιαζαν με βίντεοκλιπ πειραματικής μουσικής, αλλά αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα περισσότερα τα «σκηνοθέτησαν» μουσικοί. Πειραγμένες εικόνες, απροσδιόριστες μορφές και τελική εντύπωση ότι δεν καταναλώθηκε ιδιαίτερη προσπάθεια για τη δημιουργία τους.

Marsheaux: Οι συναυλίες ξεκίνησαν με τις ελληνίδες Marsheaux που αποδείχτηκαν Farsheaux. Η φάρσα της υπόθεσης είναι, όπως πολλοί λένε, ότι δεν ήταν αυτές που ανέβηκαν στη σκηνή (ίσως κάποιες φίλες τους;). Και αυτές να ήταν, όμως, το μέχρι και τα φωνητικά ηχογραφημένο σετ τους, ήταν το πιο βλακώδες ξεκίνημα για το Open Theater. Πλήρης αδιαφορία από τις δύο κοπέλες για να υποστηρίξουν τη δουλειά τους. Ίσως να ταίριαζαν να ανοίξουν την βραδιά στην τέντα.

Synch Arts: Έκλεψε την παράσταση. Περιελάμβανε από βιντεοπαιχνίδια, μέχρι εγκαταστάσεις και μηχανήματα που προσέφεραν τη δυνατότητα παραγωγής ήχων. Εξαιρετική η ηλεκτρική κουζίνα, αλλά και η γυάλα (χωρίς χρυσόψαρο μέσα) στην οποία μπορούσες μέσω ακουστικών να ακούσεις το νύχι σου να προκαλεί έναν κρυστάλλινο ήχο.

Trypanosoma: Αθηναϊκό γκρουπ το οποίο… εγχείρησε το σώμα της μουσικής (γι αυτό και η χειρουργική μάσκα και ποδιά του ενός μέλους), αφαίρεσε την καρδιά (σύνθεση), έβαλε βηματοδότη (μπλιμπλίκια), έβγαλε τις φωνητικές χορδές (σιωπηλά άγρια φωνητικά) και με κλαρίνο, σαξόφωνο, φλογέρα και αυτοσχεδιαστική θεατρική κινησιολογία, προκάλεσε το ενδιαφέρον μου και την ικανοποίησή μου με το 20λεπτο μοναδικό κομμάτι post-post new wave punk αισθητικής. Δύσκολα θα τους άκουγα στο cd, live όμως αξίζουν και με το παραπάνω.

Tortoise: Ήταν το συγκρότημα για το οποίο κατέβηκα στο Λαύριο. Δεν διέψευσαν τα διθυραμβικά λόγια που έλεγα στους φίλους μου εδώ και τέσσερα χρόνια από τότε που τους είδα πρώτη φορά στη Βασιλεία. Για 90 λεπτά ξετυλίχθηκε μπροστά μας το ταλέντο της dream team από το Chicago, ενός εκ των σημαντικότερων σχημάτων των τελευταίων 15 χρόνων, σε ένα best of set που δεν άφησε κανένα ανικανοποίητο από τους 3000 που το παρακολούθησαν. Τι μορφή αυτός ο Mac Entire! Αν δεν έπαιζαν οι Liars, θα ήταν η εμφάνιση της βραδιάς…

Hiroshi Watanabe: Τι να δεις μετά τους Tortoise; Ο Hiroshi στην τέντα έκανε dj set παίζοντας και πλήκτρα και στα πέντε λεπτά που τον παρακολούθησα κατάλαβα ότι είναι πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα. Το γιατί δεν το γνωρίζω…

Fennesz: Τον είχα παρακολουθήσει στη Θεσσαλονίκη το Μάρτιο του 2004 και πάνω κάτω το ίδιο σετ πρέπει να έπαιξε και στο Λαύριο, αν μπορώ να βγάλω συμπέρασμα από το 10λεπτο που είδα (δεν παίζει και πάνω από μισάωρο…). Είχε διαφοροποιήσει λίγο το οπτικό μέρος του live. Όσοι έμειναν πρέπει να ικανοποιήθηκαν.

Tuxedomoon: Μπορεί και να ήταν αυτοί υπεύθυνοι για τα πολλά εισιτήρια που κόπηκαν, αλλά η εμφάνισή τους στο Open Theater ήταν τόσο βαρετή που αν έμενα κι άλλο θα με έπιανε ύπνος. Ευτυχώς είχαν προνοήσει να καλέσουν τον Γιώργο Μάγγα…

Γιώργος Μάγγας: Εμφανίστηκε μέσα από το κοινό (!) με ασύρματο μικρόφωνο στο κλαρίνο του, φορώντας φυσικά λαμέ κελεμπία και κοστούμι και έκανε τον κόσμο να παραληρεί. Ανέβηκε στη σκηνή παίζοντας ένα δημοτικό τραγούδι με τους Tuxedomooon να αποτελούν την rhythm section (αν και το κλαρίνο ήταν τόσο δυνατά που και να μην έπαιζαν δεν θα άλλαζε τίποτα) και τη γυναίκα του να τραγουδά στίχους γραμμένους για τον ίδιο. Έβγαλε σιγά σιγά την κελεμπία, το σακάκι και το γιλέκο, με τον ίδιο τρόπο που αποσυναρμολόγησε το κλαρίνο του παίζοντας ακόμα και με το μικρότερο κομμάτι του. Στη συνέχεια έπαιξε και ένα πιο αυτοσχεδιαστικό κομμάτι με τους Tuxedomooon και το σετ τελείωσε. Αμφότεροι κινήθηκαν πάνω στη διαχωριστική γραμμή του κιτς και της αυτοσχεδιαστικής πρωτοπορίας, τελικά όμως θεωρώ ότι επέτυχαν τον πειραματισμό που ήθελαν να κάνουν. Έφυγα όταν άρχισαν οι υποκλίσεις και πριν με ξενερώσουν κι άλλο τα γραφικά λόγια του Μάγγα, ο οποίος έμαθα ότι συνέχισε για ένα 20λεπτο μόνος, μετατρέποντας το Synch σε γαμοπανήγυρι…

Videogame Orchestra: Το πρόγραμμα είχε ξεφύγει στη σκηνή του Machinery και την ώρα που θα έπαιζαν οι Liars εμφανιζόταν ακόμα αυτό το ελληνικό δίδυμο με τις μάσκες χημικού πολέμου στη μούρη. Ρώτησα κάποια παιδιά ποιοι ήταν αυτοί που έπαιζαν και μου είπαν οι… Liars. Guys, αν νομίζετε ακόμα ότι αυτοί ήταν οι Liars, χάσατε όλο το ζουμί της δεύτερης βραδιάς του Synch …

Radian: Δεν είχα εκτιμήσει το πρώτο τους άλμπουμ, αλλά η εμφάνισή τους στο Archive ήταν θαυμάσια. Μινιμάλ αισθητική, ήχοι που ψιθυρίζουν, τύμπανα που χαϊδεύονται, μπάσο που δίνει τον όποιο ρυθμό και φυσικά συχνότητες. Τα δένουν, όμως, τόσο καλά στη σκηνή που νομίζεις ότι στο άλμπουμ παίζουν άλλοι…

Wolf Eyes: Είδα το τελευταίο λεπτό των Pan Sonic γιατί η αναμονή της μπύρας ήταν εξαντλητική (όχι τόσο βέβαια όση η εξάντληση του παιδιού που την έβαζε στο ποτήρι και πρέπει να είχε πάθει αγκύλωση το χέρι του…). Δεν είχα πάντως σκοπό να τους δω οπότε ανέβηκα στο Archive όπου ετοιμάζονταν οι Wolf Eyes. Είδα λίγο από το sound check τους και έφυγα γρήγορα γιατί οι Liars είχαν ξεκινήσει στο Machinery. Όταν μετά από 20 λεπτά επέστρεψα, πρόλαβα τα 2 τελευταία λεπτά τους. Ευτυχώς, γιατί επέστρεψα στους Liars! Έμαθα πάντως ότι ήταν η πιο metal εμφάνιση του φεστιβάλ.

Liars: Ήταν το αποκορύφωμα της βραδιάς. Οι περισσότεροι ήμασταν ανυποψίαστοι γι αυτό που θα παρακολουθούσαμε αν και το ταγεράκι του Angus, ή το χρυσό μπλουζάκι του ντράμερ έδειχναν ότι δεν θα είχαμε φυσιολογική εξέλιξη. Το συγκρότημα από τη Νέα Υόρκη γελοιοποίησε με την καλή έννοια το όποιο νόημα του όρου συναυλία και του όρου ροκ τραγούδι. Ο Angus ως καταραμένος performer τα έσπασε κυριολεκτικά όλα (μέχρι που έχασε και το μικρόφωνο), τραγούδησε μέσα στον κόσμο, προκάλεσε σπρωξίδι, crowd surf, χοροπηδητό και μας έκανε να παραληρούμε, να φωνάζουμε και να ξεσπούμε βγάζοντας από μέσα μας ό,τι απωθημένο είχαμε. Το τέλος της εμφάνισής τους ήταν πραγματικά απερίγραπτο και μαζί με τη θερμοκρασία που ήταν στο σημείο βρασμού, κόντεψε να προκαλέσει έκρηξη του Machinery. Αυτό είναι το ροκ του 21ου αιώνα.!;… (βάλτε όποιο από τα τέσσερα σημεία στίξης θέλετε) Απίστευτοι, απίστευτοι, απίστευτοι…

Swayzak: Στην τέντα ο χορός καλά κρατούσε και μέχρι να βγει ο Jamie Lidell ξαπόστασα λίγο για να δω τις αντιδράσεις του κόσμου στα brakes της «μπάντας» του Swayzak (ή των;). Ναι, είναι αλήθεια, κουνήθηκα και εγώ στους ρυθμούς τους για 5 λεπτά!

Jamie Lidell: Η συναυλιακή βραδιά έκλεισε για μένα με αυτόν τον τύπο που η ηλεκτρονική soul του είναι ό,τι πιο φρέσκο άκουσα τον τελευταίο μήνα! Μας δόνησε στο πάρτι του παρουσιάζοντας ένα σετ εντελώς διαφορετικό από το τελευταίο του άλμπουμ (Multiply) και μας έκανε να χορέψουμε μέχρι τελικής πτώσεως! Παρουσίασε και live το σετ του στην οθόνη πίσω του, από δύο κάμεραμάν που ήταν πάνω στη σκηνή. Το καλύτερο κλείσιμο μιας καταπληκτικής βραδιάς.

Τέλος: Έφυγα όταν πια είχε ξημερώσει, γύρω στις 06.10 συμπληρώνοντας περίπου 12 ώρες παρουσίας. Τα dj sets ακόμα συνεχίζονταν και αρκετός κόσμος είχε μείνει μέχρι εκείνη την ώρα απολαμβάνοντας τις μοναδικές στιγμές του event αυτού.

Κόσμος: Πρέπει να ήρθε πάνω πέντε χιλιάδες κόσμου στο Λαύριο με αποτέλεσμα να είναι η πιο επιτυχημένη και ίσως και η πιο όμορφη βραδιά στην ιστορία του Synch. Γέμισε όλα τα events, περιφέρθηκε σε όλο τον χώρο, συναναστράφηκε με γνωστούς και μη, αγόρασε cd και μπλουζάκια, έφαγε, ήπιε και έδειξε διάθεση να μη φύγει νωρίς. Μετά τις πέντε άρχισε να αδειάζει ο χώρος! Φοβερό…

Πλεονεκτήματα: Όλα τα παραπάνω συν το συνεπές με το πρόγραμμα ξεκίνημα των περισσότερων συναυλιών (το Machinery ξέφυγε αρκετά και λίγο προς το τέλος του το Archive).

Μειονεκτήματα: Μπορεί για τα δεδομένα άλλων ημερών του Synch τα bar να επαρκούσαν, αλλά το Σάββατο αποδείχτηκε πως αν οι διοργανωτές στοχεύουν στην μεγάλη προσέλευση, τότε αυτά δεν είναι αρκετά. Τρία σημεία για μπύρα και ατελείωτες ουρές με αναμονή πάνω από μισή ώρα. Και σε ένα τέτοιο φεστιβάλ, όπου ανά πάσα στιγμή κάτι καλό διαδραματίζεται, 30 λεπτά είναι αρκετά για να χάσεις μια καλή συναυλία. Φυσικά, δεν θα παραλείψω και εγώ να μιλήσω για τη ζέστη. Στο Machinery και στο Archive η θερμοκρασία πλησίαζε το σημείο βρασμού δημιουργώντας αποπνικτική ατμόσφαιρα. Ήταν επώδυνο τόσο για εμάς, όσο και για τα συγκροτήματα. Αλήθεια, εκείνοι οι ανεμιστήρες στο Machinery γιατί δεν λειτουργούσαν; Με τόσο ιδρώτα που ρίξαμε, πρέπει να ήμασταν οι πιο βρωμεροί άνθρωποι που υπήρχαν εκείνη τη στιγμή στη χώρα! Επιπλέον, ήταν φανερό ότι το Open Theater ολοκλήρωσε νωρίς τις συναυλίες του. Κόσμος πολύς που βρισκόταν εκεί και στη συνέχεια δεν ήθελε να κλειστεί στους άλλους χώρους, αλλά ούτε και να φύγει, περιφερόταν ίσως και άσκοπα στον περιβάλλοντα χώρο. Θεωρώ ότι χρειαζόταν ένα ακόμα όνομα που θα κρατούσε το κοινό εκεί πέρα μέχρι αργά το βράδυ.

Τέντα: Θέλετε να μάθετε περισσότερα γι αυτούς που έπαιξαν στην τέντα; Από λάθος άνθρωπο περιμένετε… Πάντως, η τέντα, μαζί με τα περίπτερα των χορηγών, ήταν αισθητικά άσχημα και χαλούσαν την όλη ομορφιά του χώρου.

Προτάσεις: Το Synch Festival, μετά από τη βραδιά του Σαββάτου, αυξάνει τις απαιτήσεις μας και δημιουργεί νέα δεδομένα για τους διοργανωτές. Είναι σίγουρο ότι και με τη διάδοση που θα υπάρξει από στόμα σε στόμα, το φεστιβάλ αυτό θα καθιερωθεί στη συνείδηση του κοινού ως ένα μεγάλο event για τη χώρα. Οπότε θα πρέπει ίσως και από τώρα να ξεκινήσει ο προγραμματισμός για το τριήμερο του 2006. Οπωσδήποτε θα πρέπει να έρθουν ονόματα ανάλογου, ίσως και μεγαλύτερου, βεληνεκούς, πάντα όμως τέτοια που να ανήκουν στη φιλοσοφία του φεστιβάλ. Δεν χρειάζεται να υπάρξουν εκπτώσεις και αναζητήσεις άκρως εμπορικών ονομάτων. Φυσικά, πρώτα θα πρέπει να αλλάξουν οι συνθήκες στους κλειστούς χώρους, αφού είναι άδικο να χαλάει η εικόνα ενός καλού φεστιβάλ από προβλήματα που είναι εύκολο να λυθούν και θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί. Το ίδιο ισχύει και για τα μπαρ. Τέλος, και πάλι από μουσική άποψη, του χρόνου θα πρέπει να καλυφθούν και μουσικοί χώροι που ταιριάζουν απόλυτα με τη φιλοσοφία του Synch και φέτος δεν είχαν ή είχαν ελάχιστη παρουσία στις συναυλίες. Για παράδειγμα, hip hop υπήρξε, αλλά η πιο πρωτοποριακή εταιρία αυτή τη στιγμή, η Anticon, δεν εκπροσωπήθηκε καθόλου. Οπότε είναι επιτακτική η ανάγκη για παρουσία της το 2006. Και φυσικά, μου είναι αδιανόητο να μην καλυφθεί και του χρόνου ο χώρος της folk. Καλλιτέχνες σαν τις CocoRosie και τον Antony με τους Johnsons πάνε γάντι στο Synch και θα είναι μεγάλη παράβλεψη ή ένδειξη μονόφθαλμης συμπεριφοράς αν αυτοί ή κάποιοι ανάλογοι της ευρύτερης περιοχής της folk δεν λάβουν μέρος στο 3ο Synch!

Επίλογος: Δεν θα έγραφα τόσα πολλά εάν δεν είχα εκτιμήσει τόσο το Synch, έστω και από μια μόνο ημέρα παρουσίας μου. Ίσως είναι το μοναδικό γεγονός στη χώρα που δικαιούται να χαρακτηρίζεται φεστιβάλ. Εύχομαι πολλοί να πάρουν ιδέες για το πώς πρέπει να στήνεται μια τέτοια διοργάνωση και οι ίδιοι οι διοργανωτές του Synch να απαλείψουν τις όποιες αδυναμίες του. Γιατί από εδώ και πέρα η δεύτερη μέρα του Ιουλίου, η δεύτερη μέρα του δεύτερου Synch θα μνημονεύεται ως η ουσιαστική απαρχή της πιο σημαντικής εναλλακτικής πολιτιστικής πρότασης της Ελλάδας.

Κώστας Παπασπυρόπουλος