ΠΩΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΟΣ 16/02/2004

Δεν αντέχω άλλο κρύο!! Δεν μπορώ τη βροχή, το χιόνι και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Γιατί δηλαδή θα πρέπει να μου φτιάχνει τη διάθεση το άσπρο του χιονιού; Εγώ είμαι παιδί του ήλιου (του πραγματικού, όχι την πράσινη ιμιτασιόν του που μου προκαλεί ανάμικτα συναισθήματα οργής και απελπισίας συνάμα) και θέλω το γαλάζιο του ουρανού να κάνει αισθητή την παρουσία του όπου και αν βρίσκομαι. Τα είπα και ξαλάφρωσα, γιατί όλοι εκεί στη δουλειά λέγανε τι όμορφα που είναι και τέτοια γλυκανάλατα για το χιόνι τώρα δυο μέρες, και εγώ σαν μειοψηφία δεν μπορούσα να ορθώσω τη φωνή μου. Βέβαια σήμερα Σάββατο το κρύο έχει κόψει κάπως αλλά εγώ εξακολουθώ να είμαι αμπαρωμένη στο σπίτι μου. Έχω και τις κατάλληλες προμήθειες (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, βιντεοκασσέτες) οπότε δεν με φοβίζει τίποτα. Μπορεί βέβαια να τελείωσα το Πώς να είσαι καλός του Νικ Χόρνμπυ αλλά και το καινούριο που διαβάζω τώρα φεύγει εξίσου γρήγορα. Τέλος πάντων.

Το τελευταίο βιβλίο του Χόρνμπυ λοιπόν (Εκδόσεις Πατάκη, 2003) είναι αρκετά διασκεδαστικό και οπωσδήποτε καθόλου ανάλαφρο. Η όλη του τέχνη έγκειται στον τρόπο με τον οποίο περιγράφει τα γεγονότα που διαδραματίζονται σε μία μεσοαστική οικογένεια του Λονδίνου. Ο συγγραφέας επιλέγει να δηλώσει τις ανησυχίες του αναφορικά με τις κτηνώδεις ανισότητες που έχουν δημιουργηθεί και δυστυχώς εδραιωθεί σε όλα τα κράτη της γης, ξεκινώντας από το ότι η πρωταγωνίστριά του καταρχήν εξασκεί ένα από τα πιο ανθρωπιστικά επαγγέλματα του κόσμου, αυτό του γιατρού. Έχοντας αυτό ως δεδομένο, δηλαδή την επιθυμία της να βοηθήσει τον κόσμο με τις γνώσεις της, προχωράει βαθύτερα, βάζοντάς την να αντιμετωπίσει ανάλογες καταστάσεις (βοήθειας προς τον συνάνθρωπο) και μέσα στο σπίτι της. Οι τελευταίες προκαλούνται όταν ο σύζυγός της διαπιστώνει με τη βοήθεια ενός περίεργου τύπου (κάτι μεταξύ γκουρού και psycho τοξικομανή ) ότι η ζωή που κάνουν δεν είναι καθόλου σωστή, για παράδειγμα τα πράγματα που έχουν τους φτάνουν και τους περισσεύουν, το σπίτι όπου μένουν είναι τεράστιο γι αυτούς και τέτοια, με συνέπεια να αρχίζει να κάνει τα πάντα για τους άστεγους και περιθωριοποιημένους της κοινωνίας τους. Στην προσπάθεια του αυτή βεβαίως δημιουργούνται διάφορες τραγελαφικές καταστάσεις κατά τις οποίες η φοβερή πρωταγωνίστρια αποδεικνύεται τελικά ότι οι ανησυχίες της δεν μπορούν να αγγίζουν την προσωπική της ζωή.

Το θέμα αυτό βέβαια δεν είναι καθόλου απλό και η επεξεργασία του μπορεί να γίνει μόνο εφόσον μπουν όλες οι παράμετροι μέσα, πράγμα που φυσικά, και υπό το πρίσμα του συγκεκριμένου συγγραφέα, δεν γίνεται. Παρόλα αυτά όμως το βιβλίο καταπιάνεται με ένα θέμα που δύσκολα εμφανίζεται στα μυθιστορήματα. Συνήθως δηλαδή, η δομή της κοινωνίας στην οποία ζούμε, οι σχέσεις μας με τους λιγότερο προνομιούχους συνανθρώπους μας είναι ζήτημα και ζητούμενο της αριστεράς εν γένει, μια και ουσιαστικά τα προβλήματα ξεκινάνε από το υπάρχον σύστημα. Τώρα αν μπορούν κάποιοι που έχουν λίγο περισσότερα (το τονίζω το λίγο) να βοηθούν κάποιους που δεν έχουν τίποτα μπράβο τους. Ίσως βέβαια να αρχίζω κι εγώ να γίνομαι μικροαστή Ελληνίδα που να προσπαθεί να εξασφαλίσει μια κάποια περιουσία, δεν ξέρω, πάντως δεν νομίζω ότι η ουσία είναι εκεί. Ο Χόρνμπυ το πιστεύει και το δίνει μάλιστα με τέτοιο τρόπο που είναι ιδιαίτερα πειστικός. Και μόνο γι αυτό αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνεται αστείος με ένα τέτοιο σοβαρό θέμα αξίζει να διαβαστεί το βιβλίο. Πάνω στο τελευταίο δε, θέλω να αποδώσω τα εύσημα στη Χίλντα Παπαδημητρίου που έκανε τη μετάφραση και είναι ομολογουμένως απολύτως συμβατή στο πνεύμα του αξιόλογου Άγγλου.

Δέσποινα Καβουσανάκη